FizykaII77201

składa się z dwóch miedzianych krążków, opatrzonych zębami na tych tylko stronach, które są ku sobie zwrócone. Jeden z tych krążków, których zęby nie dotykają się między sobą. stoi wtedy w połączeniu z ziemią za pośrednictwem metalowej blaszki, przytwierdzonej z tyłu deski, utrzymującej piorunochron, kiedy drugi krążek jest połączony ze strumieniem, który z linii telegraficznej wchodzi do piorunochronu przez guzik, leżący-na dole deseczki, i następnie podnosi się do komutatora, idzie dalej do drugiego guzika, a ztącl do krążka pierwszego przez odpowiednią, blaszkę metalową na deseczce. Tu elektryczność oddziaływa przez mjluencyą na krążek przeciwległy i rozprasza się po ostrzach, ochraniając osobę, blisko przyrządu stojącą, od możliwego niebezpieczeństwa. Nadto strumień z ostatniego krążka idzie po krótkim, lecz bardzo cienkim, żelaznym druciku, odosobnionym w szklannej rurce, aby w razie nadzwyczaj wielkićj mocy stopił ten drucik i przerwawszy się tym sposobem nie doszedł do przyrządu, któryby mógł nadwerężyć. Nakoniec od piorunochronu idzie strumień do galwanometru, okazującego przez zboczenie igły tamże obecność swoją i dopiero od tego ostatniego przyrządu wstępuje do przyrządu pomocniczego na stacyi, do której depesza przychodzi i za pomocą prasy tele-gramowej na taśmie papierowej ma być wydrukowana. O najnowszych elektrochemicznie piszących telegrafach wynalazku Ponget-Marroneuve’a, przesyłających autograficzne depesze, w tomie dodatkowym.

§ 117. Termoelektryczność. Niejednostajność temperatury może się stać przyczyną objawów.elektryczności wkażdem ciele ¹). W niektórych przypadkach przez częściową zmianę w temperaturze ciała powstaje elektryczne napięcie, w innych stru mieii elektryczny. Jeżeli platynowy drut, śrubowo skręcony i do platynowego zbieracza w kondenzatorze przytwierdzony, rozgrzejemy aż do czerwoności podczas leżenia na nim krążka zgęszcza-jącego, zaraz po zdjęciu tego krążka okaże się rozejście listeczków elektroskopowych wskutek powstałego na nich elektrycz-

1

Pogg. Ann. T. 6, 13, 39, 41, 55, 59; Schweiggcra Journal 37, 43, 87; Gilberta Ann. T. 73. Silliinan Journal T. 25, 26; Dore liepertorium I str. 344.