FizykaII74801

742

nym pierścieniem, przerwanym na końcach średnicy, zatem składającym się z dwóch połówek h i i, odosobnionych nieco od siebie, jak .to widać na figurze. Jeden koniec drutu, tworzącego zwoje elektromagnesu, jest przylutowany do połówki h, drugi do połówki i rzeczonego pierścienia, po którego obwodzie suną się podczas obrotu elektromagnesu dwie stalowe sprężyny /' i g, przytrzymane na drugich swych końcach śrubami kleszczowymi które służą do przyjęcia drutów biegunowych stosu. Dajmy na to, że do przedniej śruby jest wpuszczony drut biegunWy ujemy, a do tylnej drut dodatni. Przy położeniu elektromagnesu, wystawionem na figurze, strumień dodatni idzie przez sprężynę g do połówki h pierścienia, ztąd przez o do zwojów elektromagnesu, podczas gdy przednia sprężyna f po połówce i pierścienia sunie się, a występując z nich biegnie dalej przez i i sprężynę /' do ujemnego bieguna stosu. W tych okolicznościach koniec A żelaza, okrążonego strumieniem, staje się biegunem południowym, B zaś północnym; dla tego biegun N magnesu stalowego przyciąga do siebie koniec elektromagnesu A i to samo czyni biegun <S względem końca jego B\ wskutek tych, wspiera₇ jących się nawzajem przyciągań, obraca się AB w kierunku strzałką oznaczonym. W chwili, kiedy A po nad 7V, B zaś po nad 8 przechodzi, sprężyny zamiast metalowych półpierścieni i i h dotykają się izolujących przerw pomiędzy niemi; strumień w zwojach krążyć przestaje, a z nim kończy się też i przyciąganie magnetyczne. Atoli wskutek rozpędu zaraz sprężyna /'przechodzi nań, a sprężyna g na i; następuje zmiana kierunku strumienia w'zwojach, a-z nią i obrócenie polarności w elektromagnesie, wskutek czego /( od A, B zaś od A doznaje odpychania'; zatem powstałe raz krążenie elektromagnesu w tę samą stronę odbywa się dalćj, gdyż za nadejściem końca A elektromagnesu nad 8, a tem samem końca B nad N, odbywa się znowu zmiana biegunów jego, przez co on w tym wirowym ruchu dalej się u-trzymuje. Pierwotny przyrząd iiitchiego inaczej był urządzony; zawierał on w swoim składzie rtęć w' miseczce, na dwie połówki drewnianą ścianką podzielonej. Końce drutu cewki elektromagnesowi, na dół obrócone, dotykały się powderzchm rtęci, do której druty łącznikowe stosu były poprowadzone. Strumień przy obracaniu się .elektromagnes!! około pionowej osi przebie -