94
AKCYZA
jadalnych (art. 16); 4) Ustawa z 18. III. 1933 r- Dz. U. R. P. 23/151 o opodatkowaniu kwasu węglowego (art. 16). Ustawy powyższe w części zawierającej przepisy karne wymieniają jedynie stany faktyczne poszczególnych przestępstw, których ściganie odbywa się na zasadach ogólnych, wskazanych w u. k. s.
Oprócz ustawy karnej skarbowej przy ochronie akcyz będą miały także zastosowanie przepisy ordynacji podatkowej (ust. z 15. III. 1934 Dz. U. R. P. 39/346). Będzie to dotyczyło przepisów odnoszących się do naruszeń ustawy o podatku od energji elektrycznej (art. 1 p. 5 i 182 O. P.). Istnieje wreszcie szereg akcyz, których ochrona karno-prawna opiera się na przepisach zawartych w tych ustawach, które ją wprowadzają. Dotyczy to przedewszyst-kiem podatku od uboju (R. P. R. z 27. X. 1933 r- Dz. U. R. P. 84/614) oraz ustawy
0 uregulowaniu obrotu cukrem na obszarze Rzeczypospolitej (ust. z 22. VII. 1925 r. Dz. U. R. P. 90/600 i z 5. XI. 1931 Dz. U. R. P. 101/770). Należy zaznaczyć przytem, że wszelkie naruszenia przepisów akcyzowych w związku z obrotem towarowym z zagranicą i Wolnem Miastem Gdańskiem, podlegają karze na zasadzie u. k. s. (art. 45
1 nast. oraz 133 do 135 u. k. s.).
2. Prawo karne wobec naruszenia przepisów akcyzowych. Różnorodność przepisów, stanowiących podstawę prawną ochrony karnej akcyz, nasunąć może w praktyce trudności w ustaleniu, jaką ustawę karną (Kodeks Karny, Prawo o Wykroczeniach, u. k. s., Ordynacja Podatkowa) należy stosować wówczas, gdy chodzi o ogólne instytucje prawa karnego tego rodzaju, jak np. wina (umyślna i nieumyślna), uczestnictwo, pomoc, poplecznictwo, podżeganie, usiłowanie, zbieg przestępstw, recydywa, za-wodowość, nadzwyczajne łagodzenie kary, odpowiedzialność osób trzecich, przedawnienie, zamiana kary pieniężnej na areszt i t. p. Otóż w zależności od tego, jaka ustawa stanowi prawną ochronę danej akcyzy, będą tu miały zastosowanie, bądź przepisy części ogólnej ustawy karno-skarbowej (art. 1 do 44 u. k. s.), bądź analogiczne przepisy Ordynacji Podatkowej (art. 159—178 O. P.), bądź wreszcie przepisy części ogólnej Prawa o Wykroczeniach (R. P. R. z 11. VII. 1932 r. Dz. U. R. P. 60/572, art. 1—16), lub Kodeksu Karnego (R. P. R. z 11. VII.
1932 r. Dz. U. R. P. 60/571, art. 1—92). Te właśnie przepisy będą decydować również o tern, czy dane wykroczenie należy traktować jako występek, czy też wykroczenie. Jako regułę należy przyjąć, że naruszenia te będą wykroczeniami. Nieliczne jedynie wypadki (przestępstwa zagrożone aresztem do 6 miesięcy lub grzywną powy żej 3 000 zł) stanowić będą występki.
Należy przytem mieć na względzie, że Ordynacja Podatkowa wprowadziła nowy podział przestępstw na wykroczenia podat kowe i wykroczenia porządkowe, które to pojęcia odbiegają zupełnie od pojęcia wykroczenia w rozumieniu ogólnych zasad prawa karnego. Za wykroczenia podatkowe uważane są czyny zagrożone karą grzywny lub aresztu do 6 miesięcy albo obydwiema temi karami łącznie, wykroczeniem porząd-kowem będą czyny zagrożone jedynie karą pieniężną do 500 zł. Pamiętać wreszcie wypada o tern, że i w poszczególnych ustawach i rozporządzeniach, wprowadzających akcyzy, znajdują się przepisy, wkraczające w dziedzinę zagadnień regulowanych zwykle przez ogólne postanowienia prawa karnego. I tak np. art. 55 R. P. R. z 13. IX. 1927 r. Dz. U. R. P. 81/700 o opodatkowaniu cukru i analogiczny art. 36 R. P. R. z 7. III. 1928 Dz. U. R. P. 27/252 o podatku od olejów mineralnych, a także art. 22 ust. z 18. III. 1935 Dz. U. R. P. 23/151 o opodatkowaniu kwasu węglowego zawierają przepisy, wprowadzające t. zw. ustawowe okoliczności obciążające. Na zasadzie tych artykułów, za okoliczność szczególnie obciążającą przy popełnieniu przestępstwa skarbowego z powyższych ustaw, uchodzić będzie uwidocznienie w księgach wytwórni lub wolnego składu okoliczności niezgodnych z prawdą, dokonanych w celu ukrycia popełnionego przestępstwa skarbowego.
8, ŚystPin kar za naruszenie przepisów o akcyzach. Kary przewidziane przez ustawę, chroniące przepisy o akcyzach, przystosowane są do celu, który mają spełnić. Zadaniem ich jest karać przestępców, którzy przez naruszenie przepisów podatk. uszczuplają dochody Skarbu Państwa. To też większość sankcyj przewidzianych w wymienionych wyżej ustawach — będą to kary pieniężne, mające za zadanie zniweczyć osiągnięte przez przestępcę zyski, płynące z naruszenia przepisów podatkowych. Z temi karami pieniężnemi często łączy się kara