Magazyn68701

375

Baj na gojące plastry, proszki i kity do zębów, wymoczę wyskokowe, kadzidła suche i ciekłe.

RODZAJ 286. Suwak [RIiiih Lin.1.— Kwiaty mię-szauo-, oddzielno- lub rozdzielno-płciowe. Kielich mały, trwały, 5dzielny w łatki równe i w przedkwitnieniu dachówkowate. Korona z 5ciu płatków, osadzonych bez paznogciów pod krążkiem okrągłym, równych, bardzo roztwartych, w przedkwitnieniu dachówkowatych. Pręcików 5, osadzonych wraz z płatkami i to naprzemian; nitki wolne, szydłowate; główki wewnątrzwrotne, 2woreczkowe, otwierające się w po-dłuż,— a w kwiatach żeńskich czcze. Jajnik 1, beztrzonkowy, wolny, jajowy albo kulisty, lkomorowy,— a w kwiatach męz-kich płonny; zalążek wiszący na sznureczku podnoszącym się z podstawy komory; Bzyjki 3, krótkie; znamiona tępe lub główeczkowate. Pestczak bezsokowy; z pestką kostną i 1-nasionową. Nasiono wywrócone, o skórce błonkowatej. Zarodka bezbiałkowego Ustnie płaskie; a rostek górny i ha-czykowato-zstępujący.

Gat. i. S. jadowity [R. Toxicodendron Lin.]. W. 1.1)7. — Krzew 3—6' najwyższy, od samego odziomka nader ga-łęzisty i płoiąco korzeniący się, późniśj więcćj wzniesiony, a w starości prawie w drzewko wyrastający. Którego kora stara gładka lecz ciso-szara, a na młodych pędach naga i biało kropkowana. Liście naprzemianległe, długoogonkowe, nieparzystopiórzaste w Inę parę— listków ukośnie-jajowato zaokrąglonych i nagle kończystych, całobrzegich lub kąto-wato-ząbkowanych, 3—5"' i 2—4w podstawie zaokrąglonych, z wiórzchu nagich, a spodem mniój więcej omszonych; z których boczne krótko- a końcowy długo-ogoneczkowy, ku podstawie klinowato zwężony,— często z każdego boku o 4 czy 5ciu zębach wielkich lub krótkich w nierównych kątach, a nawet prawie łatowatych wcięciach. Kwiatki drobne, żół-tawo-zielone i rozdzielnopłciowe, w kątach górnych w dość długich wićchach, o przysadeczkach malćńkich i odpadających ; z kielichem ostrołatkowym, płatkami 2 razy dłuższymi i podłużnie - elliptycznymi, pręcikami nieco wgiętymi, a znamionami maczużkowatemi. Pestczak jajowo-okrągławy, wielkości pieprzu, brudno-żóltawobiały, o 5 do 8miu podłużnych rowkach; z pestką okrągławą, ściśnioną i nieco wykrojoną w podstawie.— Pospolity w Ameryce północnej zwłaszcza w Kanadzie i Karolinie, a u nas po ogrodach przyswojony; kwitnie w czerwcu i lipcu.

Pomimo niezaprzeczonej w wysokim stopniu jadowitości, zmieniającej się jednak co do stopnia pod wpływem podniebia, gruntu i innych o-koliczności, a wzrastającej aż do niemożności spoczęcia pod nim bez szkodliwych skutków,— jeszcze i dziś dostarcza lókarniom liści Sumaka jadowitego— folia Rhois Toxicodendri , nader często z dobrym