189
próżności robią się za pomocą przypalań skóry, aby były głębsze i trwalsze.
U wszystkich tych narodów kobićty zwykle mniej bywają tatuowane, mniej jak mężczyźni piętnowane, bo tam mężczyzni'zachowali dla siebie pyszne prawo być najokazalej strojnemi. U ludów malaj-skich dziewicom wolno się tatuować wtedy dopićro, gdy mają być na wydaniu, a mężczyznom , gdy w poczet wojowników mają być policzeni; wtedy tćż nowe przybierają imię (1). Jest to znak mę-ztwa u tych wszystkich ludów.
Przy tych niezatartych znamionach, ruże używane między ucy-wilizowanemi ludami okażą się bardzo blademi. Piękna Mingrelijanka robi sobie na policzkach błękitne i czarne paski; kolor błękitny szczególnićj podoba się dziewicom arabskim i tunetańskim. Większa część kobiet na Wschodzie, w Indostanie, w Arabii i Persyi farbuje sobie palce kolorem pomarańczo wym, a to za pomocą rośliny law-sonia inermis; prócz tego noszą w nozdrzach wielkie pierścienie; bardzo wiele dzikich ludzi, w różnych okolicach, przetykają sobie przez międzynozdrze, lub przez wargi, kijki, muszle, i t. p. Sam jeden tylko, między wszystkiemi istotami, ród ludzki sądzi, że nie dość jest strojny, gdy go zdobią same piękności naturalne; szpeci się z boleścią, w nadziei, że przyda cóś swym wdziękom. *
Jeżeli może być na ziemi istota śmieszna, tedy bez wątpienia jest nią dziki Hottentot, przybrany, jak nasi ładnisie, we wszystkie dziwaczne ozdoby mody, i sam siebie podziwiający jak Adonis, upo-madowany krowieńcem, sadzami i obwieszony zgniłemi trzewiami zwierząt. Azali my daleko mędrsi jesteśmy w więzieniu naszej opię-tćj odzieży i w próżnych ceremonijach naszćj mniemanej wielkości?
ARTYKUŁ V.
O rozmaitych tańcach i innych osobliwych zwyczajach.
Po calćj kuli ziemskićj człowiek wyrażał zawsze swe uczucia przez taniec i pantomiuy, żywe znaki jego radości, miłości lub boleści. Pod gorącćm niebem Południa wszystko wzbudza roskosz, dla tego tćż tańce Murzynów są lubieżne, rozwiązłe; takiemi są
(i) Evangelica1 magatine, tom VUI, an. 1800, pag. 6.