scandjvutmp1bc01

435

czyca, różne gatunki cebuli, i t. d. Przydawano do nich istoty ostre rozpalające, niebezpieczue dla zdrowia lub obmierzliwe, nasienie (sperma), krew kobiecą, wody klacze i różne podobne rzeczy któreśmy wymienili, mówiąc o filtrze (1): dosyć publicznie sprzedawano je w Rzymie:

. ......... Hic Thessala vendit

Philtra ąuibus vnleant raentem vexare mariti.

Któżby wtedy nie sądził, że już doszedł do najwyższego stopnia haniebnej rozpusty? A jednakże przewyższyli wszystkich owe potwory bezwstydu i srogości Tyberyjusze, Kaligule, Nerony, Dorni-cyany, Kommody i lleliogabale. Tyberyjusz, na wyspie Kareijak zwierz drapieżny, ukryty, zdawał się zgromadzać koło siebie wszystko co tylko być może obmierzłe i okropne; wtedy to trzeba było wynajdywać nowe i niesłychane wyrazy, aby oddać szkaradne postępki, jakie wymyślić mogła wyuzdana rozwiązłość w swych naj-sprośniejszych wybrykach: do najohydniejszych malowideł Parrha-zyjusza, do najrozpustniejszych pism Elephantisa, kazał on łączyć lubieżne postawy jakich może nieznano nigdy w Kapui ani w Syba-ryeie, a to dla wzbudzenia wiekiem i rozpustą przytępionych zmysłowości: spintriae, sellarii i tyle innych c/ui triplici serie eon-nexi, inticem incestarent se coram ipso, ut adspectu de/icien-tes Ut/idines e.xcitaret. Niemniej nadzwyczajne wyczytać można szczegóły jego życia w Swetonijuszu; ale niepodobna byłoby wyrazić je w naszym języku nie tylko, żeby się to sprzeciwiało przy-stojności, ale uawet brakłoby wyrazów na ich odmalowanie. Ażali ma to być dowodem że w ogólności ludy nowoczesne nie posunęły tak daleko zbytku jak Rzymianie (2j?

(1)    Magns. encycloped. an VII. czyli 1799.

(2) Wyrazy ftllurt, crissure, cevere, fricare, irrumnre, poedicare, phicidissnre, siphiniussure, chulcidissurt, i odpowiednie im greckie, po większej części byłyby nie podobne do wytłumaczenia słowo w słowo w naszym języku; wypadałoby u żyć omówień dla oddania oznaczonych niemi sromotności. Objaśniali je, już to ttrazm rotterdamski już MeursiuB i inni autorowie. Grecy i Łacinnicy mieli wiele wyrazów na oznaczenie różnych sług roskoszy: jako to, pellex, meretrix, scortum, luena, tecutulcia, putida, spurea, lupa ulicuria, subicuhim, pahiestrica, noctulu, hirudo i t. d., w rodzaju męz-kim znano mangones, proci, fascivi, lenones, gnnene. Łacinnicy nazywali także cinae-di greckie UUACtTCUl) exoleti, embasiceti, cunnihnguet, triobolares i t. d. Przysposabiano umyślnie rzezańców prywatnych, członek im tylko zostawiając, aby potem służyli