IV. BUDOWA Z BLOKÓW GLINIANYCH 1. Przygotowanie terenu na produkcję bloków
Rys. 9. Rozplanowanie wytwórni wyrobów glinianych:
I — doły do gliny, 2 — piasek do bloków — 3 — słoma (lub żużel), 4 — sieczka (lub żużel)
5 — mieszadło kieratowe, 6 — szopa do wyrobów bloków, 7 — plac produkcji i suszenia bloków, S — skrzynia do rozrabiania gliny, 3 — dół na zawiesinę glinianą, 10 — skrzynia do mieszania zaprawy cementowo-glinianej,
II — piasek do dachówek, 12 — skład cementu, 13 — produkcja dachówek cementowo-glinia-
nych, 14 — składowanie wyrobów
Do wykonania pojedynczego, parterowego budynku podpiwniczonego, stawianego na płytko zalegającej warstwie odpowiedniej gliny, wystarczy ilość gliny z wykopów. Wtedy wskazane byłoby wykonanie bloków na placu budowy. W przypadku budowy nie mającej gliny na miejscu lub mającej ją w niedostatecznej ilości należy wybrać teren produkcji poza placem budowy. Uzasadnione to jest tym, że łatwiej przewozić suche bloki niż wilgotną glinę, a bloki bardzo dobrze wytrzymują transport. Przy budowie większej liczby budynków zaleca się zorganizowanie zespołu i produkowanie bloków na oddzielnym terenie, odpowiadającym następującym warunkom:
1) teren produkcji powinien być na równym placu (bez większego spadku) sąsiadującym bezpośrednio z kopalnią gliny.
2) teren kopalni powinien być tak rozległy, aby starczyło gliny przy wydobyciu jej na głębokość 1,5 do 2 metrów; głęb->t.\ wydobywanie wymagałoby zastosowania mechanicznych urządzeń; orientacyjnie można przyjąć, że na każde 10 m2 powierzchni budynków potrzeba 8 ms gliny w gruncie,
3) dla produkcji dziennej około 1000 bloków, przyjmując Wyrób ręczny przy użyciu 1 mieszadła konnego, potrzebny byłby plac około 2000 nr,
•I) powinna być zapewniona odpowiednia ilość wody, licząc lift każdy m3 masy glinianej około 200 litrów wody; na 1000 bloków wypadnie około 1500 lub 2000 litrów wody, zależnie od wielkości bloków; jakość wody jest obojętna; jeżeli glina zostanie wykopana na jesieni, to pewien zapas wody mógłby w wykopie nagromadzić się z deszczów i topniejącego śniegu.
(>) powinien być zapewniony odpowiedni dojazd dla dowozu materiałów dodatkowych (piasek, żużel, słoma itp.) oraz wywozu gotowych wyrobów,
11) plac przeznaczony do układania świeżych bloków powinien być wyrównany, ubity, posypany piaskiem i poprzecinany iowkami dla spłynięcia wody deszczowej.
Wytwórnię bloków należy tak rozplanować, aby najbardziej ukrócić odległości między poszczególnymi etapami produkcji.
Na rysunku 9 pokazano rozplanowanie wytwórni przy n»i ennej produkcji 800 do 1000 bloków glinianych oraz produkcji dachówek cementowo-glinianych na 1 do 2 dachówczarkach, ij .150 do 700 dachówek dziennie.
Z lewej strony placu, przy drodze objazdowej, przewidziany Jo .t /syp dowożonego piasku 2 i składanie dostarczanych mate-i I.ilów roślinnych 3, które pocięte na sieczkę gromadzone są w <.| śledztwie zmagazynowanego piasku 4. Zamiast sieczki i pia-*ku może być w tym miejscu zmagazynowany żużel. W pobliżu kupalni i zgromadzonych materiałów schudzających glinę usytuowane jest mieszadło 5 z dołami do nawilżonej masy glinianej /.Z mieszadła glina podawana jest na plac formowania bloków 7 lub w czasie nie odpowiedniej pogody — do otwartej M/.opy 6. Podsuszone na placu bloki układane są w kozłach w pobliżu dróg 14.
19