operacyjny nr 1 dla okrętu liniowego „Schleswig-Holstein”, opracowany w sztabie dowództwa morskiego „Wschód” 44.
Wspomniany rozkaz postanawiał, że „Schleswig-Holstein” powinien o-strzelać Hel już w pierwszej godzinie wojny. Następnie siły morskie przewidziane do blokady polskiego wybrzeża powinny były zająć pozycje w Zatoce Gdańskiej z chwilą rozpoczęcia kroków zaczepnych. Ustalono dwie linie blokady: dzienną i nocną. Dzienna linia blokady, otaczająca półkolem Półwysep Helski, powinna była znajdować się w bezpiecznej odległości od Helu, to znaczy poza zasięgiem ognia baterii im. H. Laskowskiego 4S. Nocna linia blokady znajdować się miała bliżej wybrzeża — poza zasięgiem reflektorów z Helu.
Dnia 22 sierpnia flota hitlerowska skoncentrowała się w rejonie Born-holmu. Koncentracja była następstwem ustalenia przez Hitlera terminu uderzenia na Polskę początkowo na 26 sierpnia. W tym czasie utworzono w dowództwie morskim „Wschód” wysunięte stanowisko dowodzenia. Stanowisko przeniesione zostało z Kilonii do Świnoujścia; na jego czele stanął kontradm. Hubert Schmundt. Operacyjne dowodzenie na Bałtyku powierzono wiceadm. Hermannowi Denschowi; był on jednocześnie dowódcą zespołu lekkich krążowników, obejmującego 3 okręty.
W dniu 25 sierpnia pod pretekstem wizyty kurtuazyjnej wszedł do portu gdańskiego niemiecki szkolny okręt liniowy „Schleswig-Holstein”. W tym samym dniu po południu Hitler odwołał rozkaz zaatakowania Polski nazajutrz ramo. Niemieckie siły morskie na Bałtyku przegrupowały się, a „Schleswig-Holstein” przedłużył swój pobyt w Gdańsku. Odejście do Anglii w dniu 30 sierpnia po południu niszczycieli „Grom”, „Błyskawica” i „Burza” spowodowało pewne zmiany składu niemieckich sił morskich wydzielonych do wojny na Bałtyku.
Ostatecznie skład floty niemieckiej przeznaczonej do wojny przeciw wybrzeżu polskiemu i flocie polskiej obejmował 1 września 1939 roku następujące okręty: 3 lekkie krążowniki, 9 niszczycieli, 6 kutrów torpedowych (ścigaczy) i okręt-bazę, 13 trałowców, 7 kutrów trałowych wraz z okrętem-bazą, 4 dozorowce (eskortowce), 1 torpedowiec i 10 okrętów podwodnych. W Gdańsku znajdował się okręt liniowy „Schleswig-Holstein”. W sumie zespół floty niemieckiej liczył 56 okrętów 46. Był on więc znaczcie polnische U-Boot-Dimsion..., s. 20; A. Rzepniewski: op. cit., s. 207.
** Szczegółowo na temat rozkazu pisze Stanisław Ordon w swojej książce: Kampania wrześniowa 1939 r. na morzu w świetle prawa międzynarodowego. Gdynia 1963. Patrz na ten temat także J. Per tek: Wielkie dni..., s. 28—29.
iS Niemcy mylnie zakładali istnienie na wybrzeżu jeszcze jednej baterii nadbrzeżnej, mianowicie baterii ciężkiej składającej się z 2 dział kał. 305 mm.
m J. Rohwer, G. Hummelchen; Chronik eds Seekrieges 1939—1945. [b- m. w.] 1968, s. 12. U. Israel: op. cit., s. 119—122. Z polskich autorów najdokładniejsze zestawienie sił niemieckich (morskich, lądowych i powietrznych) podaje A. Rzepniewski: op. cit., załącznik 11. Porównaj także: J. Per tek: Przy-
20