2009 01 024626

O. W \»l «®n S. J. IXjIIv. c A»nw 'si\Ar*\'Xj, tt^runrj 2C07 ISBN «?iwiuoM5>24-.i. C by WN PWN 200?

11

Gazy występujące w wodzie

Omawiane zagadnienia

W jaki sposób gazy dzidą się między powietrze atmosferyczne i wodę

•    Gazy proste

•    Ca2y. które reagują z wodą

•    Zasadowość wody i je; związek z zagadnieniami środowiskowymi

W pierwszej części tej książki prześledziliśmy, w jaki sposób właściwości i stężenie gazów występujących w atmosferze ziemskiej sterują podstawowymi zjawiskami — nie tylko jakością powietrza atmosferycznego i w pomieszczeniach zamkniętych, ale również promieniowaniem występującym przy powierzchni Ziemi, a nawet globalnym klimatem. Wspomnieliśmy również o gazach, które rozpuszczając się w kropelkach wody mogą w istotny sposób zmienić skład chemiczny deszczu i innych form opadu atmosferycznego. Ostatni z podanych przykładów chemii powietrza atmosferycznego wywiera również istotny wpływ na chemię wody i jest typowym procesem łączącym różne obszary środowiska. Wskazuje to na znaczenie chemii środowiska w kreowaniu obrazu całej ekosfery.

W tym rozdziale rozpatrywać będziemy gazy pod kątem ich podziału między atmosferę i hydrosferę. Wszystkie gazy. jak ditlen i ditlenek węgla oraz lotne związki chemiczne, których pary w małych stężeniach mogą być obecne w atmosferze, np. składające się na benzynę, dzielą się między powietrze atmosferyczne i wodę. Ilościowy opis tego podziału zależy od właściwości samej substancji chemicznej, takich jak prężność pary. rozpuszczalność w wodzie oraz zdolność reagowania z wodą i z. innymi składnikami hydrosfery. Podział gazów zależy również od właściwości środowiska na granicy powictrzc/woda. takich jak warunki atmosferyczne (tj. temperatura, ciśnienie, wilgotność powietrza, szybkość i kierunek wiatru, nasłonecznienie itp.) oraz skład chemiczny wodnego roztworu.

Często spotykamy się z potrzebą opisu, w jakim stopniu gaz. o stacjonarnym stężeniu w atmosferze, rozpuszcza się w wodach naturalnych. W licznych takich przypadkach można przyjąć istnienie stanu równowagi pomiędzy dwiema fazami, tj. gazową i ciekłą. Druga i przeciwnego typu sytuacja odnosi się do stopnia, w jakim obojętne lotne cząsteczki występujące w wodzie przechodzą do atmosfery ziemskiej. Jeżeli atmosfera stanowi zamknięty i o ograniczonej objętości zbiornik, to obliczenia dotyczące stanu równowagi mogą być tutaj również wystarczające. Jednak zazwyczaj ulatnianie (parowanie) zachodzi w otwartej atmosferze, na przykład, gdy organiczne pestycydy rozpusz-