2009 01 025229

O. W \»l «®n S. J. IXjIIv. c A»nw 'si\Ar*\'Xj, tt^runrj 2C07 ISBN «?iwiuoM5>24-.i. C by WN PWN 200?

12

AAsfrsrra organiczna w wodzie

Omawiane zagadnienia

Występowanie. właściwości i znaczenie materii organicznej w hydrosferze

•    Występowanie i pochodzenie mateni organicznej w wodzie

•    Środowiskowe funkcje materii organicznej

•    Materiał huminowy — jego właściwości

•    Materiał huminowy — jego oddziaływania

Materia organiczna (MO) w postaci rozpuszczonej lub w postaci cząstek znajduje się w każdym zbiorniku wodnym oceanach i wodach słodkich wszystkich rodzajów. Widocznym dowodem jej obecności jest charakterystyczna żółtobrązowa barwa bagien lub mokradeł oraz. w mniejszym stopniu, niektórych jezior i rzek. Nawet „czysta” woda, taka jak z głębokiego jeziora z odległej części świata lub z otwartego oceanu, zawiera przynajmniej mały ułamek materii organicznej — typowe stężenia mieszczą się w zakresie od I do 3 mg • L'¹.

Większość metod analitycznych oznaczania materii organicznej w wodzie opiera się na określeniu zawartości węgla. Węgiel, podstawowy pierwiastek związków organicznych. jest również obecny w środowisku jako składnik połączeń nieorganicznych w grupie węglanów. Przy pomiarze zawartości węgla należy więc rozróżniać jego postaci organiczne i nieorganiczne. Niemniej jednak, w wyniku takich reakcji jak fotosynteza, oddychanie i rozkład utleniający, różne indywidua mogą się wzajemnie w siebie przekształcać. Jak można się spodziewać, wiele reakcji, które mogą powodować syntezę lub rozkład materii organicznej, to reakcje biologiczne.

Węgiel jest obecny w atmosferze głów nie jako ditlenek węgła, w wodzie — w rozmaitych postaciach węglanów, jak HCO. i CO* . oraz jako minerały węglanowe w skałach osadowych. Każda z nich jest ilościowo znaczącym składnikiem powietrza, wody i środowiska lądowego. Ilości organicznych związków węgla, które znajdują się w tych trzech elementach środowiska, są zazwyczaj mniejsze, lecz związki tc odgrywają znacznie ważniejszą rolę niż wynika to z ich małych stężeń. Ustalenia dotyczące całkowitej ilości związków zawierających węgiel w atmosferze, w wodzie i na lądzie podane zostały w tab. 12.1. W Załączniku A.2 przedstawiono dane dotyczące średniej biomasy roślinnej (w kg C na nr) w różnych typach ekosystemów i produktywności każdego z tych układów.