45
ftOZ&ZtAL 2. ŁOWIECTWC
25. Sainołówka na wilki, pow. Rzeczyca, Polesie (Z.S. S. R.). Wg rysunku Cz. Pietkiewicza.
przeznaczona ta pułapka, — skacząc do przynęty, zapada łapą w wycięcie, a starając się ją wyrwać tembardziej w wąskiej szczelinie zaciska. Samołówki podobne, znane pod nazwą wilczego słupa w naszej literaturze łowieckiej, są używane z jednej strony w północnej Szwecji, w Finlandji i t. d., a z drugiej u Oroczonów i Gilaków we wschodniej Syberji etc.
63. Zanim przejdziemy do rozpatrywania sieci, musimy naprzód przeprowadzić konieczne rozróżnienie terminologiczne. Pod siecią bowiem rozumie się tyle i tak różnorodnych przedmiotów, że o ile nie określilibyśmy ściślej znaczenia, w jakiem używać będziemy tego wyrazu, mogłoby łatwo przyjść do nieporozumień. Wyrazem sieć oznacza się pospolicie rodzaj plecionki (siatka), wyrabianej przez rybaków i łowców z powiązanych w szczególny sposób wici (ob. § 325); po wtóre siecią zwie się każdy przybór łowiecki lub rybacki, o ile jest wykonany z samej tylko (wielkiej lub małej) płachty wspomnianej plecionki; po trzecie wreszcie nazywają się tak najrozmaitsze samołówki rybackie i łowieckie, do których zastosowano ową plecionkę, choćby te samołówki w istocie swej były nastawkami, wierszami, paściami i t. d. My ściśle rozróżniamy te trzy znaczenia. O ile będzie chodziło o plecionkę, będziemy stale mówili o siatce; samołówki, kryte siatką, omówiliśmy czy omówimy osobno według kategorji, do których będą należały, natomiast nazwę sieci albo sieci właściwe zachowamy wyłącznie dla tych przy-borów, które składają się z samych tylko płacht siatki z dodaniem co najwyżej stosunkowo drobnych części pomocniczych. Takie to właśnie sieci łowieckie zamierzamy poznać obecnie. Używane są one przez włościan polskich, ruskich etc. do połowu ptactwa. Bywają mat-niowe lub bezmatniowe czyli ściankowate (porówn. § 104), pojedyńcze lub podrgubne (porówn. § 106). Sieć pojedyńcza jest złożona z jednej tylko płachty siatki. Używają jej w rozmaity sposób. Na Wielkorusi łowią w nią np. przepiórki, rozścielając poziomo nad łąką na wierzchołkach ziół i krzewów. Gdy zwabione piszczałką (ob. § 36) ptaki podejdą pod sieć, łowca straszy je znienacka, aby porwały się w górę i, przetknąwszy główki przez oka siatki, w niej uwięzły. Na fig. 26 widzimy siatkę pojedyńczą używaną w Bośni do połowu kaczek. Zupełnie podobne znane są i na Polesiu, gdzie również służą do chwytania kaczek; bywają zastawiane nietylko w szuwarach, lecz i między drzewami na ciągach kaczych. Kaczka, lecąc szybko, uderza o sieć