ocena jakosciowa 3

Budownictwo ogólne - Tom 1 - Materiały i wyroby budowlane.pdf - Adobe Reader

Plik Edycja Widok Dokument Narzędzia Okno Pomoc

^    | © ©    ^{101% T} I y (£j 1 Znajdź

^ ^    146 / 466

luźno usypanym i stanie utrzęsionym. Znajomość tych wielkości jest niezbędna przy obliczaniu wielkości składowisk, zbiorników oraz środków transportu.

Gęstość właściwą cementu wyznacza się za pomocą kolby Le Chateliera lub metodą piknometryczną.

Czas wiązania. Szybkość wiązania i twardnienia zaczynu cementowego ma bardzo duże znaczenie praktyczne przy stosowaniu cementów.

Wiązaniem nazywa się proces, podczas którego plastyczny zaczyn cementowy stopniowo gęstnieje i przechodzi w ciało stałe, uzyskując wytrzymałość początkową przy której traci plastyczność i urabialność. Cement powinien charakteryzować się takim czasem wiązania, który umożliwia przygotowanie mieszanki betonowej, a następnie ułożenie jej i zagęszczenie.

Czas wiązania cementu jest uzależniony od wielu czynników i może być regulowany w dowolnie szerokim zakresie, przez odpowiednio dobrany stopień rozdrobnienia oraz stosowanie różnych regulatorów czasu wiązania, np. gipsu naturalnego lub syntetycznego czy anhydrytu. Na szybkość wiązania cementu znaczny wpływ wywierają także temperatura i współczynnik wodno-cemento-wy. Czas wiązania zaczynu cementowego bada się aparatem Vicata wg PN-EN 196-3:1996.

Stałość objętości. Zaczyn cementowy po związaniu i stwardnieniu powinna charakteryzować stała objętość.

Najważniejszą przyczyną nierównomiernych zmian objętości zaczynu cementowego jest hydratacja niezwiązanego CaO i MgO (peryklazu).

W związku z tym zawartość CaO wolnego nie powinna być większa niż 1%, a MgO nie powinna przekraczać 5%. Zmianę objętości zaczynu bada się za pomocą pierścieni Le Chateliera. Ponadto stosuje się niekiedy tzw. metodę placków lub badania w autoklawie. Badania wykonuje się wg PN-EN 196-3:1996.

Stopień rozdrobnienia. Stopień rozdrobnienia cementu ma bezpośredni wpływ na jego właściwości użytkowe. Ze wzrostem stopnia rozdrobnienia zwiększa się szybkość przyrostu wytrzymałości, a także wzrasta skurcz i ciepło twardnienia cementu.

Optymalny skład ziarnowy cementu portlandzkiego jest następujący:

—    frakcja 0-5 jd m - ok. 20%,

—    frakcja 5-30 /j m - ok. 50%,

m ^[a ^>-1

Skład ziarnowy cementu oznacza się, stosując analizę sitową, analizę sedymentacyjną, metodę mikroskopową oraz metodę laserową. Badania przeprowadza się wg PN-EN 196-6:1997.

Rozdrobnienie cementu określa się również przez oznaczenie powierzchni właściwej metodą Blaine'a. Powierzchnia właściwa cementów zawiera się w przedziale 2500-4500 cm²/g.

Ciepło twardnienia. Procesom hydrolizy i hydratacji cementu towarzyszy wydzielanie się ciepła, a więc procesy te mają charakter egzotermiczny. Ciepło twardnienia cementu jest zróżnicowane w zależności od składu mineralnego oraz stopnia rozdrobnienia i wynosi 200-450 kJ/kg. Cement portlandzki o zwiększonej ilości fazy alitowej, fazy szklistej i C3A charakteryzuje się dużym ciepłem twardnienia. a cement belitowy o dużej zawartości fi-C2S stosunkowo małym ciepłem twardnienia. Ilość wydzielającego się ciepła podczas hydratacji cementu można zmniejszyć przez wprowadzenie różnego rodzaju dodatków pucolanowych i hydraulicznych, np. granulowanego żużla wielkopiecowego. Wydzielanie się ciepła podczas twardnienia ma duże znaczenie praktyczne, np. w czasie betonowania w niskich temperaturach (w okresie zimowym) zwiększone ciepło twardnienia powoduje samoogrzewanie się betonu, co jest zjawiskiem korzystnym. Na odwrót, podczas betonowania dużych masywów betonowych (np. budowli hydrotechnicznych), wskutek hydratacji cementu o zwiększonym cieple twardnienia, temperatura wewnątrz masywu może znacznie przekroczyć 50°C, co może prowadzić do destrukcji betonu. Z tego powodu jest wskazane stosowanie cementu o zmniejszonym cieple twardnienia. Do wyznaczania ciepła twardnienia stosuje się metody kalorymetryczne.

Właściwości chemiczne. Badania składu chemicznego cementu obejmują oznaczenie: strat prażenia, siarczanów (jako SO3), części nierozpuszczalnych w kwasie solnym i węglanie sodu oraz SiC>2, Fe2C>3, AI2O3, CaO i MgO. Oznaczanie tych składników wykonuje się wg PN-EN 196-2:1996, natomiast chlorków, dwutlenku węgla i alkaliów wg PN-EN 196-21:1997.

4.5.9. Warunki transportu i przechowywania cementu

09:10

2011-06-30

PL fi . * t UJ