W kodeksie postępowania administracyjnego przyjęto mieszaną koncepcję legitymacji procesowej stron;
+ element obiektywny - stroną jest każdy, czyjego interesu prawnego lub obowiązku dotyczy postępowanie - jeżeli postępowanie jest wszczynane z urzędu, organ sam ustala, kto jest stroną,
-f element subiektywny - stroną jest każdy, kto żąda czynności organu ze względu na swój interes prawny lub obowiązek - postępowanie jest wszczynane z chwilą wpłynięcia podania do organu.
Według ordynacji podatkowej; o jeżeli postępowanie jest wszczynane na wniosek
■ stroną jest każdy, kto żąda czynności organu podatkowego,
□ jeżeli postępowanie jest wszczynane z urzędu:
■ stroną jest każdy, do kogo czynność organu podatkowego się odnosi,
• stroną jest każdy, czyjego interesu działanie organu podatkowego chociażby pośrednio dotyczy.
Stroną może być:
S osoba fizyczna, v osoba prawna,
y państwowa lub samorządowa jednostka organizacyjna,
S organizacj a społeczna nic posiadaj ąca osobowości prawnej.
W sprawach podatkowych stronami są w szczególności: podatnik, y płatnik, y inkasent, y ich następcy prawni
Warunki uzyskania statusu strony .
> wszczęcie postępowania:
• z urzędu - z chwalą zawiadomienia strony o wszczęciu • postępowania,
• na wniosek - z chwilą dostarczenia organowi podania,
> zdolność prawna podmiotu - osoba (lub jednostka organizacyjna) może być nosicielem praw i obowiązków. Zdolność prawną i zdolność do czynności prawnych (możliwość skutecznego, samodzielnego wpływania na kształt swoich praw i obowiązków) ocenia się w pierwszej kolejności na podstawie przepisów szczególnych prawa administracyjnego, a dopiero w braku takich przepisów - na zasadach ogólnych prawa cywilnego. Strona oie posiadająca zdolności do czynności prawnych działa przez swojego przedstawiciela ustawowego, s strona będąca osobą prawną lub nie posiadającą osobowości prawnej jednostką organizacyjną - przez swoich przedstawicieli ustawowych lub statutowych.
Sytuację prawną strony w postępowaniu administracyjnym wyznaczają zasady:
✓ czynnego udziału stron w postępowaniu,
■/ informowania stron.
RozporządzaIność polega na tym, że strona może decydować o toku postępowania Rozporządzalność moi: być:
■ pełna - czynność strony jest dla organu wiążąca:
• wszczęcie postępowania na wniosek strony,
■ ograniczona - strona może wpływać na bieg postępowania pod określonymi prawem warunkami:
• zawieszenie postępowania,
• umorzenie postępowania,
• ugoda,
• cofnięcie odwołania.
❖ Jeżeli strona zmarła przed wszczęciem postępowania, a organ o tym nie wiedział i rozstrzygnął sprawę w drodze decyzji, to jest to akt pozorny (nieistniejący).
v Jeżeli śmierć strony nastąpiła po wszczęciu postępowania:
+ gdy sprawa przechodzi na następców prawnych - organ zawiesza postępowanie do czasu wystąpienia spadkobierców,
4- gdy sprawa ma charakter osobisty i nie może przejść na następców prawnych -organ wydaje decyzję umarzającą postępowanie w sprawie (postępowanie jest bezprzedmiotowe).
v Jeżeli śmierć strony nastąpiła już po wydaniu decyzji istnieje możliwość stwierdzenia jej wygaśnięcia.
Strona może działać osobiście lub przez pełnomocnika, chyba że charalr.er czynności stoi temu na przeszkodzie lub przepis szczególny stanowi inaczej. Pełnomocnikiem może być osoba fizyczna posiadająca zdolność do czynności prawnych (ordynacja podatkowa w odróżnieniu od kodeksu postępowania administracyjnego wymaga, aby pełnomocnik miał pełną zdolność do czynności prawnej). W postępowaniu administracyjnym nie ma przymusu adwokackiego.
Zakres podmiotowy (kto jest pełnomocnikiem) i przedmiotowy (co do całości lub części sprawy albo jednej lub kilku określonych czynności) pełnomocnictwa zależy od woli strony.
17