Photo0004

lania. Podczas suwu tłoka 1 ku górze, ciecz poprzez otwarty zawór ssawny 2 jest zasysana do dolnej przestrzeni cylindra. Jednocześnie z górnej jego przestrzeni, poprzez zawór 5 wytłaczana jest dawka cieczy zassana tam uprzednio. Przy zmianie ruchu tłoka ciecz z dolnej przestrzeni cylindra wytłaczana jest przez zawór 4, natomiast do górnej przestrzeni, poprzez zawór 3, zasysana jest kolejna dawka cieczy. Zatem w ciągu dwóch suwów tłoka 1 przez pompę przetłaczane są dwie dawki cieczy. Wydajność pompy o tych samych wymiarach i tej samej liczbie podwójnych suwów w jednostce czasu zwiększa się prawie dwukrotnie.

Objętość skokowa górnej przestrzeni cylindra jest mniejsza od dolnej o objętość trzonu tłoka, co powoduje w rzeczywistości mniejsze niż dwukrotne zwiększenie wydajności pompy dwustronnego działania o identycznych wartościach średnic i skoków tłoka.

Jak podano powyżej pompy wyporowe charakteryzują się przetłaczaniem oddzielnych dawek cieczy. Powoduje to zmienność wydajności pomp w czasie, zwaną również nierównomier-nością wydajności.

Nierównomierność wydajności najłatwiej jest przedstawić na przykładzie pompy tłokowej. Na rysunku 2.4 pokazana jest taka pompa napędzana silnikiem elektrycznym poprzez mechanizm korbowy. Jest to wprawdzie pompa dwustronnego działania, jednak w pierwszej fazie rozważań będziemy ją traktować jako pompę jednostronnego działania, tzn. zajmiemy się jedynie obszarem cylindra roboczego znajdującym się pod tłokiem. Przyjmijmy, że w sytuacji jak na rysunku, tłok przesuwa się ku dołowi cylindra, czyli że mamy do czynienia z wytłaczaniem cieczy.

Rys. 2.4. Schemat pompy tłokowej z napędem silnikiem elektrycznym poprzez mechanizm korbowy

31