stolarstwo
7

biają skrzynki i inne drobne wyroby. Przed użyciem zwykle zakopują je na pewien czas w ziemię, a następnie zanurzają w wodzie, przez co nabiera niebieskawego koloru.

^c) Cyprys europejski, w południowej Europie rosnący, wydaje drzewo czerwonawe z brunatnemi żyłami, łatwe do obrabiania.

60.    Kokosowe drzewo (n. Kokospalme, fr. l>ois de coco), pochodzi z palmy kokosowej, rosnącej prawie we wszystkich gorących krajach. Jest bardzo twarde, ścisłe, w niektórych gatunkach z początku żółtawe, z czasem nabiera jak inne ciemnego jednostajnego cynamonowego koloru, bez żadnych żył. Daje się dobrze politurować, lecz bejcy nie przyjmuje; hebluje się bardzo dobrze. Niektóre gatunki wydają przyjemny zapach, który im nadaje nazwisko drzewa cytrynowego (bois de citron). Drzewo to znane jest także pod nazwiskiem drzewa Colletepi (Colletepiholz).

61.    Migdałowe drzewo (ł. Arnyrjdalis communis, n. Man-delbaumholz, fr. amandier). Bośnie obficie w północnćj Afryce i w południowej Azyi i Europie. Jest bardzo twarde, ciemno-bru-natnego koloru, ż pięknemi żyłami, ciężkie i żywiczne. Francuzcy stolarze nazywają je fałszywym gwajakiem (faux gaiac), gdyż bardzo jest do gwajaku podobne. Używa się często na oprawy do narzędzi, np. dłut, świdrów i t. p. Przed użyciem trzeba je dobrze wysuszyć, do czego bardzo długiego czasu potrzebuje, bowiem tylko zupełnie suche dobrze obrabiać się daje. Najlepsze pochodzi z drzew wydających gorzkie migdały.

62.    Oliwne drzewo (ł. Olea, n. Oelbaumholz, Oliven-baumholz, fr. olicier). Z Przylądka Dobrej Nadziei w Afryce przychodzi w deskach do 14 cali szerokich. Jestto drzewo ścisłe, mocne, podobne do ciemnego jesionu, żółtawego koloru z brunatnemi plamami, trwałe, nie podlega robactwu, jest jednak kruche, i roczne słoje jego nic trzymają się z sobą. Z korzeni pochodzi drzewo mazerowe, podobne do florenckiego marmuru lub do egipskiego porfiru.

63.    Tliuya (Thuyaholz). Drzewo pochodzące z Algieru, w ostatnich latach we Francyi na kosztowne wyroby często używane. Już starożytni Rzymianie bardzo to drzewo cenili. Jest ono ścisłe, rozmaicie żyłowane i-kolorowane brunatno, żółto i czerwono, któreto kolory przez czas nie blednieją, ani tćż czer₇ nieją. Przyjmuje piękną politurę.

64.    Orle lub aloesowe drzewo (n. Aloeholz, Paradies-holz, Adlerholz, fr. aloes, bois d'aiyle, agaloche). Drzewo pochodzące z Azyi, i bardzo tam cenione dla zapachu, jaki paląc się wydaje. Najlepszy jego gatunek, czyli tćż część, jest znaną pod nazwiskiem calambak (bois de calambac). Jestto drzewo ciężkie, żywiczne, gorzkiego smaku, pachnące. Już w Azyi sprzedają je na wag§ złota, z tego więc powodu bardzo rzadko się używa. Odmiana pochodząca z Meksyku jest znacznie tańsza, zbliża się pod względem ścisłości i*koloru do hebanu, i onato właśnie nazywa się drzewem orlćm (bois d’aigle).

65.    Kaktusowe drzewo (Cactmbaumholz), pochodzi z Afryki, jest koloru żółto-czerwonego. Fornery z tego drzewa, zwilżone wodą, dają się łatwo wyginać w najrozmaitsze kształty, i często na drobne wyroby są używane; przyczćm łatwo na wszystkie kolory farbować się dają.

66.    Chińskie lub anyżowe drzewo (n. Chinabolz, fr. bois-de la Chine, bois de badiane ou d'anis). CiemilO-brunatnegO koloru, żyłowate lub plamiste, bardzo twarde, bez por. Główne jego odmiany są: drzewo agra (bois d’Agra), bardzo pachnące; dalćj drzewo znane pod nazwiskiem bois d’amourette, przedstawiające różne odcienia koloru różowego, od karminu aż do brunatno-czcrwonego, i drzewo anyiowe właściwe (n. Anisholz, fr. bois de badiane), z właściwym zapachem, od którego bierze nazwisko, bardzo twarde, szaro-różowego koloru, często używane do robót wykładanych.

67.    Literowe drzewo czyli Bourra-courra (n.SchriJt-holz, fr. bois de lettre, bourra-courra), pochodzące z Gujany ho-lenderskićj, żywego karminowego koloru z czamcmi plamami, podobnemi do liter, które mu nadają nazwisko. Drzewo ścisłe, twarde, przyjmuje piękną politurę. Żółty biel z tego drzewa z czamemi plami także jest twardy, i w handlu jako osobny gatunek tego drzewa się sprzedaje. Inny gatunek tego drzewa literowego, Brosimum aubleti, także z Gujany pochodzący, jest brunatny, z drobnemi czamemi prążkami.

68.    Czarne drzewo (ł. Acacia melanoxylon, n. Schwarz-holz), ciemno - brunatnego koloru, marmoryzowane, pochodzi z Australii.

69.    Piżmowe d r z c w o (ł. Eurybia aryophylla, n. Moschus-holz). Jest żyłowate, i szczególniej przy złocie pięknie się wydaje.

70.    Drzewo Zebra (ł. Omphalobium lamberti, n. Żebra-holz), żółto i bruuatno-pręgowanc, należy do najpiękniejszych. Pochodzi z Australii.

Oprócz powyżej wyliczonych gatunków drzew zamorskich, dotąd bardziej w użyciu będących, na ostatniej wystawie powszc-chnćj w roku 1851 w Londynie, i na wystawie paryzkiej z roku 1855, przedstawiono nadzwyczajny dobór wielu innych drzew z kolónij zamorskich pochodzących, odznaczających się jużto pięknością, jużto innemi przymiotami, jak up. Copai/era bracteata (Purpurherz), nadzwyczaj mocne, ognistego koloru; Woorobali,