wymagania 8 bmp

Tabela 2. Zestawienie terminów stosowanych w absorpcjometrii

Symbol	Nazwa	Definicja	Jednostki
A = log y	absorbancja (wartość absorpcji)	-logarytm dziesiętny ze stosunku natężenia wiązki światła po przejściu przez odnośnik do natężenia wiązki po przejściu przez próbkę
ii e-*	transmitancja (przepusz- czalność)	stosunek natężenia wiązki po przejściu przez próbkę badaną do natężenia wiązki po przejściu przez odnośnik
i	gmbość warstwy absorbującej	odległość pomiędzy wewnętrznymi powierzchniami ścianek naczynka (kuwety), prostopadłymi do wiązki	m
A a=T	współczynnik absorbancji ośrodka jednorodnego	stosunek absorbancji do grubości warstwy absorbującej (w m)	m—1
A E\v — 7 C • 1	właściwy współczynnik absorbancji	stosunek absorbancji do stężenia (w kg*m^-3) i grubości warstwy absorbującej (w m) równy liczbowo wartości absorbancji roztworu o stężeniu 1 kg*m“^3 i grubości warstwy 1 m	m^2* kg^-1
A c-1	molowy współczynnik absorbancji	stosunek absorbancji do stężenia roztworu (w mol*m“^3) i grubości warstwy absorbującej (w m) równy liczbowo wartości absorbancji roztworu o stężeniu 1 mol-m”^3 i grubości warstwy 1 m	m^2 -mol^-1
X	długość fali	najmniejsza odległość (mierzona wzdłuż kierunku rozchodzenia się fal) pomiędzy punktami, w których drgania zachodzą w zgodnych fazach	nm (nanometry) lnm=l*10^-9m

Transmitancję podaje się najczęściej w procentach T = -J- • 100%

*o

e > 1 • 10⁴ 1 cm *11101 * czułość ta jest duża, przy e < 1-10³ 1 cm *mol ¹ czułość ta jest zbyt mała aby stosować metodę absorpcjometryczną.

Stosowane jest także pojęcie właściwego współczynnika absorbancji e_w, jeżeli stężenie wyrażane jest w jednostkach masy na jednostkę objętości. Zgodnie z układem SI e_w ma wymiar [m²kg^_1] (tab. 2).

Wyznaczanie współczynników absorbancji dla wybranej analitycznej długości fali (długość fali, przy której absorbancja jest największa) polega na wykonaniu pomiarów wartości absorbancji dla roztworów wzorcowych o znanych stężeniach składnika oznaczanego i określonej grubości warstwy absorbującej. Z otrzymanych wartości dla współczynnika absorbancji wylicza się średnią i wprowadza do wzoru (8.8).

Wybór analitycznej długości fali polega na wykreśleniu zależności A = f(A). Tego rodzaju wykresy noszą nazwę widm absorpcyjnych (rys. 6). Maksimom odpowiadają obszary największej absorbancji, zaś minimom — obszary największej transmitancji. Metoda graficzna polega na wykreśleniu prostej wzorcowej A = f(c), na podstawie wartości absorbancji uzyskanych przy A_max dla kilku roztworów wzorcowych o znanym stężeniu (rys. 7).

Dla określenia stężenia c_x substancji badanej w roztworze, należy wykonać pomiar absorbancji A_x i na podstawie przygotowanej uprzednio prostej wzorcowej znaleźć stężenie odpowiadające jej wartości.

Ważniejsze terminy stosowane w tym rozdziale zestawiono w tab. 2.

Rys. 6. Krzywa A = f(X) krwi ludzkiej w roztworze 0,1% Na2CC>3 (1 : 300)

223