strona (22)

-    rodzaj tkanki docelowej i jej właściwości absorbcyjne;

-    głębokość umiejscowienia tkanki docelowej, grubość warstwy tkanki pośredniczącej i jej właściwości transmisyjne.

W starszych metodach zabiegowych dawki przedstawiano opisowo, a zatem mało dokładnie. W nowszych metodach stosuje się coraz dokładniejsze fizyczne i fizjologiczne parametry dawki.

1.5.2. Terapeutyczne miary dawek

Terapeutyczne miary dawek ustala się według skutków ich działania w tkankach. Graficzny schemat dawek przedstawiono na rycinie 1.6. Można wyróżnić następujące kategorie dawek:

-    podprogowe, zbyt słabe, by wywołać dostrzegalne zmiany w tkankach;

-    lecznicze, wywołujące zmiany, które wykorzystuje się do leczenia fizykalnego;

-    szkodliwe, wywołujące zbyt duże zmiany.

Wśród dawek leczniczych wyróżniamy:

-    progowe,

-    nadprogowe,

-    średnie,

-    submaksymalne.

Najmniejszą dawkę wywołującą zmiany nazywa się dawką progową lub dolną granicą tolerancji. Pomiędzy dawkami progowymi a maksymalnymi znajduje się zakres tolerancji, w którym mieszczą się dawki lecznicze. Górną granicę tolerancji wyznacza wytrzymałość fizyczna tkanek i ustroju na działanie danej energii.

DAWKI

SZKODLIWE

Wielkość dawki

A

Górna granica tolerancji

Dawki submaksymalne

DAWKI

LECZNICZE

DAWKI

PODPROGOWE

Dawki średnie

Dawki nadprogowe — Dawka progowa

— 0

Ryc. 1.6. Terapeutyczne miary dawek

22