rozdzia 25252525B3 6 strona0 141

6.6 Rodzaje strategii

Zróżnicowanie pojęciowe terminu strategia przekłada się także mnogość jej rodzajów i kryteriów wyodrębnienia. Jednym z przykładów ramowego podziału strategii jest typologia strategii zarządzania, którą zaproponowali H. Ste-inmaan i G. Schrcyógg (tabela 16).

Tabela 17. Ramowy podział strategii zarządzania

Kryterium różnicowa-nia/przedmiot	Określenie ■■ • ■ ".v_
Organizacyjny zakres ważności (kryterium strukturalne)	Strategie na poziomie przedsiębiorstwa (cor/wratc strategy) Strategie obszarów działalności (business strategies) Strategie obszarów funkcjonalnych [functional slrategies)
Funkcja	Strategie zbytu Strategie produkcji Strategie badań naukowych i rozwojowych Strategie inwestycyjne Strategie finansowania Strategie personalne
Kierunki rozwoju	Strategie wzrostu Strategie stabilizacji Strategie kurczenia produkcji
Zachowanie się na rynku	Strategie ataku Strategie obrony
Produkl/rynki	Strategie penetracji rynku Strategie rozwoju rynku Strategie rozwoju produktu Strategie dywersyfikacji
Przewaga konkurencyjna	Strategie przywództwa w zakresie kosztów Strategie wyróżniania produktu Strategie koncentracji

Źródło: Stew mann H i Schreyógg G, Zarządzanie, Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej, Wrocław 1998, s. 59

Spośród wielu różnych ujęć wyróżnia się trzy poziomy formułowania strategii rozwoju organizacji:

I. Strategie korporacji, gdzie formułuje się wizję strategicznego rozwoju dla

całej firmy:

HO

2.    Strategie określonego rodzaju działalności. Strategie na tym poziomie powinny dać odpowiedź na pytanie: jak firma zamierza konkurować na rynku

(rynkach) i z jakim produktem.

3.    Strategie funkcjonalne, utożsamiane z funkcjami realizowanymi przez jednostki stanowiące składowe danej organizacji, do których najczęściej zalicza się:

•    strategię rozwoju marketingu,

•    strategię finansową,

•    strategię produkcji,

•    strategię badań i rozwoju,

•    strategię rozwoju potencjału ludzkiego.

Najpopularniejsze ujęcie strategii konkurencji zostało zawarte w teorii M. E. Portera. Uważa on, żc istnieją trzy potencjalne strategie, za pomocą których można uzyskać lepszy wynik od innych firm w danym sektorze. Są to strategie:¹⁷³

1.    wiodącej pozycji pod względem kosztów całkowitych,

2.    zróżnicowania (dyferencjacji),

3.    koncentracji.

Niekiedy firma potrafi skutecznie stosować więcej niż jedną z tych strategii, chociaż, rzadko kiedy jest to możliwie. Skutecznie wdrożenie którejkolwiek z tych strategii zazwyczaj wymaga całkowitego zaangażowania się i przyjęcia wspomagających rozwiązań organizacyjnych, które ulegną rozproszeniu, jeśli istnieje więcej niż jeden podstawowy cel. Podstawowe rodzaje strategii są sposobami osiągania lepszych wyników od tych, które osiągają konkurenci w sektorze; struktura niektórych sektorów umożliwia wszystkim należącym do nich firmom uzyskiwanie wysokich zysków, podczas gdy w innych powodzenie w stosowaniu jednego z podstawowych rodzajów strategii może zapewnić osiągnięcie zaledwie zadowalających zysków w pojęciu absolutnym.¹⁷⁴

Skuteczne wdrożenia tych strategii wymaga odmiennych zasobów i umiejętności, a także odmiennych układów organizacyjnych, procedur kontrolnych i systemów zachęt. Niektóre z powszechnie występujących zależności przedstawia tabela 17.

¹⁷⁴ Porter M E., Strategia konkurencji., PWE, Warszawa 1996, s. 50 ¹⁷⁴ Porter M. E., Strategia konkurencji, op. cii., s. 50-51

-141-