rozdzia 25252525B3 5 strona8 109

I

'•    ”    -*    ......*    * nr f -t' u iminpf Wpf 'Piny ■ u WT i.

.

Istotę decyzji stanowi rozstrzyganie i wybór działań, które podejmuje się nieustannie. Nawet wtedy, gdy negowane jest lub opóźniane jakieś działanie, opiera się je na decyzji. Czynność umysłowa, jaką jest podejmowanie decyzji, obejmuje różne procesy związane z wytyczaniem celów, określaniem wariantów działania, ich oceną oraz wyborem rozwiązania uznawanego za korzystne. Szerszy kontekst działania powoduje, że z decydowaniem ściśle wiąże się ocena wartości działania dla decydenta (organizacji), zakresu jego autonomii, kompetencji i odpowiedzialności. Decyzje menedżerów mogą być trafne, korzystne dla danej organizacji lub niszczące jej zasady i wysiłek ludzi.

Zarządzanie daną organizacją ma zapewnić wytyczenie jej celów i najlepszych s]>osobów ich osiągnięcia, dlatego menedżerowie powinni zawsze wybierać najodpowiedniejsze działanie z zestawu dostępnych możliwości. „Najlepszy” sposób może oznaczać skuteczność. Skuteczne podejmowanie decyzji wymaga, aby decydent rozumiał sytuację skłaniającą do podjęcia decyzji. Większość ludzi skłonna byłaby uznać, że skuteczna decyzja to taka, która optymalizuje pewien zestaw czynników, np. zyski, sprzedaż czy sam udział w zysku. Jednak, optymalnie w pewnych sytuacjach, skuteczna będzie ta decyzja, która minimalizuje np. koszty, straty. Należy zauważyć, że menedżerowie podejmują decyzje dotyczące zarówno problemów, jak i możliwości. Podejmowanie decyzji jest niezbędne również wtedy, kiedy pojawiają się nowe możliwości.

Dlatego menedżerowie muszą korzystać nie tylko ze swojego doświadczenia, ale także z literatury fachowej, która ułatwia rozumienie prawidłowości zachodzących między określonymi rodzajami działań oraz rozważenie ich skutków Podstawą skutecznego zarządzania jest podejmowanie iraliiych decyzji z punktu widzenia przyjętego kryterium optymalizacji relacji między poniesionymi nakładami a uzyskanymi efektami"⁰.

Termin decyzja pochodzi od łacińskiego wyrazu „decisio”, co oznacza uchwała, postanowicnie"^M.

W. Kopaliński interpretuje decyzję jako „postanowienie, rozstrzygnięcie, rezolucję, uchwalę”. W literaturze przedmiotu decydowanie rozpatruje się najczęściej jako:

-    akt wyboru,

-    posiadanie możliwości wyboru,

-    wyrażanie woli"¹⁵.

Przed menedżerem stawia się zadania, mające prowadzić do osiągnięcia celów organizacji. Realizacja tych zadań nierozerwalnie wiąże się z konstruowaniem projektów zachowań i działań, które należy podjąć dla rozwiązania konkretnych problemów i zbliżania się do wyznaczonego celu. W chwili, w której z własnej lub cudzej inicjatywy uznane zostaje za istotne dla decydenta osiągnięcie jakiegoś celu, zainicjowany jest proces, który określany będzie jako podejmowanie decyzji.

^Itn Por. Orientacja tylko na zyski grozi bankructwem, „Zarządzanie na świeeie", 1999, nr 5, s. 18-21 "" A. bednarski, J. Szlendak, Wprowadzenie do teorii organizacji i zarządzania, Tom I. Toruńska Sz.kola Zarządzania, Toruń 1997, s. 182

A. Bednarski, J. Szlendak, Wprowadzenie do teorii organizacji i zarządzania, op. eit. s. 182

-109-