Image178 (3)

|‘ ;i|i Vii'lti.iłKi.-<0ly|kviKi>.tg<'	(ii inj W*l*‘ '•lirkel Si* av
Bk *** PMtf U-*

w HMWD

■    (luuawfcwo

Bony    Sony

|    p(D)100)

[

hl 8l«MO/ hin.aM0 30

[Q^inyidNL j(rjoi)«<li»d

RS*.

1 z?

12001 13503(30)

»b»mvid ML

NIW

hl-R^MM PC

3306

Pyto....... su VMt*4i MOS |<*10j000

SKGA

1 Cybirmml OK

pVHMOJai»i 1800

A

mi 441 UlVI

i!& aka

I V*»OI

aoc;,wgo(20

3001 ' *2000(30)

C, VImi DN4S00V

CyVhor

NEW:

I MO 1X601

EMO

NIW

IThaatar

i

MMI MU

HUcii

MB ¹ B

(fcmwrty Forti)

i yb*¹¹ y*

CE3MM

Na-j»uBsar

Sr

Afpllanc*

|N1 WWW 2(XK

wrw.

łMMWdao

VFX30

<H00Q

.1000

jest bardzo prosta: do każdego z oczu trzeba doprowadzić oddzielne obrazy, rótnlące się odpowiednimi szczegółami.

W praktyce nie jest to wszystko tak proste jak w teorii. Trzeba na przykład wiedzieć, że wszystkie wyświetlacze oparte na stereoskopii, czyli na patrzeniu każdym okiem na nieco inny obraz, przekazują do mózgu sy gnały, które w pewnym sensie są sztuczne i nie do końca odzwierciedlają rzeczywistość. Wprawdzie ogólnie biorąc, mózg daje się łatw'o oszukać i ma ogromną zdolność przystosowywania się, jednak poszczególne osoby mają znacząco różne predyspozycje, a u niektórych efektem ubocznym oglądania stereoskopowych obrazów ruchomych czy nieruchomych jest zmęczenie oczu, a nawet ból głowy.

Liczne systemy wymagają, by widzowie nosili specjalne okulary, co też jest istotną wadą i ograniczeniem. Problemy wiążą się także z jakością sygnałów dostarczanych do obojga oczu. Na przy kład w przypadku omówionych dalej obrazów anaglifowych do każdego z oczu dociera tylko część informacji o kolorach, a niektórych kolorów w ogóle nie można wiernie zobrazować tą metodą. Z kolei w systemach wyświetlaczy trójwymiarowych z elektronicznymi okularami występuje problem rozdzielczości oraz migotania, znany z klasycznej telewizji.

Z tych i innych względów nie ma jednego, najlepszego sposobu realizacji stereoskopowych wyświetlaczy trójwymiarowych. Przyjrzyjmy się poszczególnym grupom rozw iązań. Najpierw na warsztat weźmy systemy stereoskopowe, wymagające użycia rozmaitych okularów.

3D HMD

Dobrym sposobem realizacji stereoskopowego wyświetlacza obrazów ruchomych jest umieszczenie tuż przed oczami dwóch niezależnych miniaturowych ekraników i wyświetlenie na każdym z nich potrzebnej treści. Idea jest znana i stosowana od dziesięcioleci. Pierwsze opisy tego rodzaju urządzeń pojawiły się w latach 40. XX wieku. Te systemy, z konieczności oparte na małych lampach kinesko-

Fot. 98

MT

R»ni>xjnc«l)

JI(i«SCOr!trui

jitSJBjiłdju    Ni**

_;    Piatar

Rys. 63

Fot. 97

FLIP UP FLIP DOWN

i-glasses

with Headgear

powych, bardzo kosztowne, tworzono

i badano głównie do celów wojskowych: lotnictwa. czołgów, a nawet dla piechoty, ale także do celów medycznych i naukowych.

Przed laty stosowano wyłącznie wyświetlacze w postaci lamp kineskopowych, obecnie w tego rodzaju małych wyświetlaczach nagłownych dominują ekraniki LCD, a coraz częściej słyszy się też o bezpośredniej projekcji wprost na siatkówkę oka za pomocą promieniowania lasera lub przekazywaniu obrazu przez wiązkę światłow-odów.

Już wiele lat temu systemy nagłowne (HMD) z dwoma małymi ekranikami wykorzystywano w różnego rodzaju symulatorach. Z czasem zakres zastosowań poszerzył się, objął także zastosowania rozrywkowe i w latach 90. pojawiły się hełmy, a potem okulary tzw. wirtualnej rzeczywistości, określane w skrócie jako VR - Vinual Reality. Zawierają one dwa małe ekraniki LCD.

Do tej pory takie stereoskopowe wyświetlacze nie zdobyły szerszej popularności i to nie tylko ze względu na mimo wszystko dość wysoką cenę. Otóż jak dotąd wybór filmów 3D jest skąpy, a hełmy czy okulary VR wykorzystywane są głównie przez miłośników gier komputerowych. Mimo zastosowania wyświetlaczy LCD wyświetlacze tego typu są dość ciężkie i niewygodne. Fotografia 97 pokazuje wyświetlacz tego rodzaju firmy i-O Display. Pokazany na wcześniejszej fotografii 90 stereoskopowy model z ekranami o rozdzielczości 2x800x600 kosztuje 1199 dolarów', czyli dobrze ponad 3000 złotych. Fotografia 98 pokazuje kontroler i wyświetlacz z panela mi OLED ZS00 Visor firmy eMagin_% też mający rozdzielczość 2x800x600. Rysunek 63, będący zrzutem fragmentu strony www.stereo3d.com/3dhome.htm wskazuje, żc było i jest produkowanych wiele typów tego rodzaju wyświetlaczy nagłownych. W ostatnich miesiącach dało się zauważyć wprowadzenie na rynek małych, zgrabnych wyświetlaczy „okularowych”-patrz przykład na fotografiach 92 i 93 w poprzednim odcinku. Wprawdzie przewidziano je nie tyle do roli osobistych wyświetlaczy trójwymiarowych, tylko jako pomocnicze wyświetlacze do telefonów komórkowych. Wygląda jednak na to, iż właśnie takie wyświetlacze mogą sie szybko upowszechnić i to może być nieoczekiwany przełom w dziedzinie przekazu trójwymiarowego.

Nie sposób jednak w tej chwili wyrokować, czy rozwój pójdzie w kierunku takich małych osobistych wyświetlaczy trójwymiarowych. Dużą rolę odegrają przyzwyczajenia

Upiec 2006

Elektronika dla Wszystkich