Img00304

308

gdzie 8/S₀₅ jest stosunkiem grubości użytych blach ferromagnetycznych do standardowej grubości blachy 0,5 mm. Inne oznaczenia jak we wzorze (5.43-2). Współczynnik proporcjonalności k_w, będący stałą materiałową podobnie jak k_h, znaleźć można w tablicach technicznych. Przykładowo jest on równy 1,4 W/kg dla blach zwykłych, a 0,4 W /kg dla blach wysoko nakrzemionych. Wyraża on stratę mocy na 1 kg blachy w warunkach standardowych, tj. przy grubości blachy 0,5 mm, częstotliwości 50 Hz i indukcji magnetycznej 1 T. Wyrażenie zawarte w nawiasie umożliwia tylko przeliczenie strat na warunki rzeczywiste.

5.5. MATERIAŁY MAGNETYCZNE Klasyfikacja materiałów magnetycznych

5.45. Do budowy obwodów magnetycznych w elektrotechnice używa się materiałów ferromagnetycznych i ferrimagnetycznych. W praktyce dzieli się je na dwa zasadnicze rodzaje:

—    materiały magnetyczne miękkie,

—    materiały magnetyczne twarde.

Cechą odróżniającą obydwie grupy materiałów jest kształt (szerokość) pętli histere-zy, co pociąga za sobą zasadnicze różnice we własnościach obu rodzajów magnetyków.

Materiały łatwo, ale nietrwale magnesujące się pod wpływem zewnętrznego pola magnetycznego noszą nazwę materiałów magnetycznych miękkich. Mają one bardzo wąską graniczną pętlę histerezy (rys. 5.45—1) — natężenie powściągające H_c nie przekracza na ogół kilkuset A/m. Stąd łatwo się magnesują i rozmagnesowują pod wpływem zewnętrznego pola magnetycznego. Cykl histerezy wywołuje tu stosunkowo niewielką stratę energii. Z tych też powodów stosowane są one na rdzenie elektromagnesów prądu stałego, przede wszystkim zaś na wszelkie obwody magnetyczne, pracujące przy okresowo zmiennych strumieniach magnetycznych (maszyny elektryczne, transformatory, dławiki, elektromagnesy prądu zmiennego itp.), bowiem straty mocy na histerezę w tych przypadkach są stosunkowo niewielkie.

a)

B

b)    B

Rys. 5.45-1. Typowe pętle histerezy dla materiału magnetycznego: a) miękkiego (Permalloy); b) twardego (Alnico)