Na tę wirusową chorobę nowotworową chorują głównie kury i indyki. Czynnikiem etiologicznym jest dość odporny na wpływy środowiska zewnętrznego herpeswirus choroby Mareka (MDV). Choroba szerzy się poziomo poprzez złuszczające się komórki nabłonka chorych kurcząt. Po dostaniu się do układu oddechowego, przenika do narządów wewnętrznych i limfocytów krwi obwodowej. Najwrażliwsze są ptaki w wieku do 6 tyg., a nawet do 12 tyg. Wyróżnia się postać nerwową i postać narządową (trzewną). W pierwszym przypadku w nerwach obwodowych (nerwy kulszowe, splot barkowy) obserwujemy charakterystyczne wielopostaciowe nacieki komórkowe złożone z limfocytów, komórek plazmatycznych, bazofili i eozynofili, któremu towarzyszy obrzęk tkanki śródmiąższowej, demielinizacja włókienek rdzennych i proliferacja komórek Schwan-na. Wywołuje to porażenie nóg i skrzydeł oraz kręcz szyi ptaków. Makroskopowo nerwy są rozlane lub ogniskowo zgrubiałe, miękkie, koloru szaro-żółtego, czasem usiane wybroczynami. Zmianom w nerwach może towarzyszyć zapalenie rdzenia i mózgu. V
104