IMG"16 (4)

Z kolei wio TMlwomt węwd«y.aywpoj|Cw ycyOaciyw^ hwaśei roli —czycich nic i»wiraą się ładne poaytywne cechy. a jedynie wykaz negatywów i zagrożeń przedstawiony przez, autora.

Do niewątpliwych plusów lej profesji zaliczyć można trolmW i ■uinnni| w wykonywaniu obowiązków, wiążące się a niepowtarzalności* działania i tworzeniem rzeczywistości pedagogicznej oraz relacji między nauczycielem a uczniami w sposób indywidualny. Nm oznacza to oczywiście ani całkowitej dowolności w interpretowaniu programu czy założeń pracy szkoły, ani też nic skutkuje innowacyjnością wszystkich nauczycieli Fakt. że maj* om taką możliwość stwarza większe szanse samorozwoju niż w innych zawodach, wymagających schematyczności»powtarzalności określonych procedur

Istotną cechą roli nauczyciela jest też poczucie sprawstwa towarzyszące tym. którzy pozostają świadomi zarówno własnych wysiłków, jak i samych siebie w tytn. co na co dzień robią w szkole, jak i w sposobie, « jaki realizują swe zadania. Nauczyciel, jak było to wcześniej wspomniane, to ktoś. kto tworzy ludzi. a zarazem tworzy wiedzę, interpretując świat i wydarzeni* kształtuje osobowość tych. którzy pod jego opieką uczą się i dorastają. Wreszcie wspomnieć trzeba o nicnomiowanym czasie pracy, z uwzględnieniem faktu, że ma odbywa się ona w stałych porach ani leż me trwa zawsze uk samo dkifo Niewątpliwym plusem zatrudnienia w szkole są też przerwy świąteczne, międzysemestralne czy wakacyjne, powodujące, że życic każdej szkoły toczy się w powtarzalnym, odtwarzającym się rytmie, nadającym upływającemu czasowi pewien uniwersalny sens i znaczenie.

Uproszczeniem jest żalem twierdzić, że rola nauczyciela lo nagromadzenie negatywów i utrudnień powodujących, iż każdy przedstawiciel tej profesji skazany jest na wewnętrzny konflikt, niespełnienie, frustrację, na chorobach somatycznych i wyczerpaniu psychicznym kończąc. Ten. kto nic doświadcza w działaniu pedagogicznym samorealizacji ani żadnej satysfakcji, powinien po prostu jak najszybciej przestać być nauczycielem.

Rola nauczyciela jest zatem złożona i jej specyfika poza właściwością* mi uniwersalnymi zależna jest tyleż od warunków jakie tworzy szkoła, co własnej indywidualności, a wreszcie cech uczniów, z których każdy stanowi podmiot nauczycielskiego działania. Wydaje się. ze w pierwszej kolejności bardzo istotny wpływ na efektywność pracy pedagogicznej i jakość relacji nauczyciel uczeń wywierają wartości rodzinne. Stanowią one w zasadzie fundament wychowawczych i socjali/ocyjnych oddziaływań szkoły. Jeśk między wartościami wyniesionymi przez dzieci z domu a tymi. które popularyzuje szkoła zarysowują się silne rozbieżności, wówczas dochodzi do

konfliktów, napięć. • nierzadko niepowodzeń w pracy z do ważności cechą ucznia jest Inteligencja. atmawinai rozwojow ego każdego z nas. która jośfc nic przesądza • zdobywania wiedzy i iniemaliaowenie wartości, lo a pewnaśeśąi śla. Uczeń mniej zdolny musi włożyć znsrrmc wącąwyikuw nic materiału mz jego lepiej rozwinięty intelektualnie kolegą T« później natrafi na granicę własnych możliwości intelektualnych, ej w większym stopniu szanował wysiłek własny ■ innych w uczenie się i poszerzanie wiadomości. Elementem wywierającym i wpływ na przebieg procesów wychowania i nauczania jest Jfayflc. Jak mniano. może on determinować możliwości poznawcze ucznia, narzucony przez nauczyciela » zbyt szybko modyfikowany. _go z własnego środowiska rodzinnego i społecznego. W pracy nanrryciaflą z uczniami bardzo ważnym czynnikiem jest wiek tych ostatnich, mc tyko dlatego, te przesądza o doborze materiału i metod jego wdrażania, alejeat rakze czynnikiem decydującym o stosowaniu odpowiedniego styka wychowania. wymagań wobec dziecka, oceny jego postępów. Inaczej mówiąc mc uwzględniając wieku, nic motziM w sposób odpowiedzialny wypowiadać saę ani o wychowaniu, ani też o nauczaniu kogokolwiek. Ostatnią kwestią, którą należy poruszyć przy okazji prezentacji cech uczniów istotnych w procesie wychowania i nauczania jest ich motywacja do osiągania dobrych wyników i pracy nad sobą. Z psychologu wiadomo, że najlepiej stymuhge do osiągnięć średni, wyrównany poziom motywacji oparły na wewnętrznych źródłach (uczę się. bo chcę tego/bo mnie to interesuje, a nie uczę się. bo muszę lub boję się kary). Taki jednak zarazem najtrudniej osiągnąć: większość uczniów przykłada się do nauki skokowo, mobilizując wysiłki wobec obiecanych, najczęściej przez rodziców, nagród i innych gratyfikacji. Taka motywacja ma charakter zewnętrzny i jest z zasady nietrwała, nie ma znaczenia rozwijającego. Inni uczniowie stykając się z zadaniem trudnym, wymagającym wysiłku, poddają się łatwo, rezygnując, jeszcze inni korzystają z okazji, wykorzystując wiedzę i zapał kolegów. Dlatego też nauczyciel powinien starać się wykorzystywać w pracy z uczniami właściwe dla ich wieku i typu motywacji struktury dydaktyczne.

Mniej istotne niż wyżej opisane w procesie wychowania i !*»■«»•»—«.• aąi—* takie cechy uczniów, jak: pleć. wyznanie, narodowość czy status społeczny rodziców, które to jednak mogą w pewnym stopniu oddziaływać na wartości.

^Nic determinują jednak ani możliwości poznawczych, ani motywacji, ani też inteligencji ucznia.

100