ie Komaria Jaworskieyo
w »v
1925, nr 20®. **- 2 B. Brvit«r. -1925, nr 2 1 -
lWf Rettin|:er. Ao«x>o
4. S. Baczyński.
5. K. Czachowski. OB c. III. 1936.
6. S. Id—. ^Vo/c2Z/r »
7. Ixion. M^y<z/MKl a
8 ofl> fO Forst Battagliai 1927. nr -* -9. M. Głowi ński.
/?«
o/»
___I*rz*»nl i%H ^Vap^lcz0an3f" 1925. I. X-3 .
nau. Waraxawa 1927. a. 139-137.
/z r«ra fez ry 7 99^— 7 933 . ■ -•
X 8
i<3omoś ci L.it«*r.
!* -7Vocwa efez comfc cfY>,
. wTw ■ nzr. W
ęujcm <tf/o Bcaroriz fo .H^raaliz ^ńrcaoie" X 960. nr X. a. 97—109. pr aznwa X 958. Por. nr
1924.
X X 8
Cześć 2
TEKSTY: STYL N1EPRZEZROCZYSTY I KONWENCJE UJAWNIONE
1. Wprowadzenie
Poetykę sformułowaną „powieści-worka" jako zjawiska historycznoliterackiego można zrekonstruować z trzech grup wypowiedzi: z rozrzuconych po różnych powieściach uwag
0 sztuce powieściowej, z licznych artykułów Witkacego1, które są faktycznie jedynym dyskursywnym uzasadnieniem tej odmiany gatunku, oraz ze świadectw lektury. Ponieważ te ostatnie odsyłają do pierwszej części tego rozdziału, poniżej będę się powoływał tylko na teksty wymienione w dwóch pierwszych grupach.
Przede wszystkim jednak rozważania moje poświęcę „teorii powieści" Witkacego, gdyż koncepcję tę uznaję za ekwiwalent „poetyki sformułowanej” „powieści-worka". Rzecz jasna, tezy Witkacego nie dotyczą każdego aspektu omawianych powieści. Dlatego też rekonstruuję tylko te elementy jego teorii, do których można znaleźć analogie w poetyce prozy Micióskiego
1 Jaworskiego oraz w kwestiach poruszanych w świadectw • ich lektury. W tym sensie zrekonstruowaną teorię Witkacego traktuję jako metajęzyk opisujący to, co wspólne w praktyce powieściowej wymienionych pisarzy. Z kolei metajęzyk ów i poszczególne utwory opisuję jako dopełniające się sfery poetyki immanentnej i sformułowanej. Dopiero na tym poziomie — z uwzględnieniem świadectw lektury — analizowane powieści pozwałąją się rozpatrywać jako składniki jednego, chociaż rozciągniętego w czasie, „faktu literackiego".
Nazwa „powieść-worek” odsyła w rozważaniach Witkacego do trzech odrębnych obszarów zagadnień. Po pierwsze, jest
61
Artykuły Witkacego cytuję wg wydania: S. I. Witkiewicz. Bez kompromisu. Pismo krytyczne r publicystyczne. Zebra! i opracował J. Degler. Warszawa 1976 Trudno nie zaznaczyć, że edycja Deglera jest arcydziełem krytycznego opracowania tekstu. Dalej tę edycję oznaczam skrótem BK.