71
3.5.3. Metoda oznaczania gęstości wagą hydrostatyczną
7
6
Rys. 3.34. Waga hydrostatyczna: 1 - podstawa, 2 - śruba regulacyjna, 3 - pręt regulacyjny ze skalij. 4 - belka wagi, 5 - str/emiączko, 6 - pływak, 7 - cylinder mierniczy, 8 - termometr [66]
Pomiar gęstości cieczy za pomocą wagi hydrostatycznej wykorzystuje prawo Archimedesa - zjawisko pozornego zmniejszania się ciężaru pływaka zanurzonego w badanej cieczy. Schemat zmontowanej wagi hydrostatycznej przygotowanej do pomiarów przedstawiono na rysunku 3 34. W skład wyposażenia wagi hydrostatycznej (lub wagi Mohra, która jest jej odmianą) wchodzą: pływak z haczykiem, termometr, cylinder mierniczy, specjalne odważniki (lub koniki w wadze Mohra) i pęseta.
Przebieg pomiarów
1 Przygotowanie przyrządów:
- Wagę należy ustawić tak, aby śruba poziomująca 2 była w jednej płaszczyźnie z ramieniem pręta regulacyjnego 3.
- Nałożyć belkę wagi 4. zawiesić na haczyku strzennączka 5 i pływak 6.
- Wypoziomować belkę wagi, pokręcając śrubą poziomującą 2, tak aby wskazówka umieszczona na końcu belki pokryła się z kreską środkową skali
- Waga powinna być w równowadze po zanurzeniu w wodzie destylowanej o temperaturze 20!’C pływaka wraz z połową drutu i zrównoważeniu jego masy odważnikami, których masa odniesiona do osi obrotu dźwigni wynosi 9,966±0,005 g.
2. Wykonanie pomiarów:
- Do cylindra mierniczego wlać badany produkt.
- Unieść ramię regulacyjne wraz z belką i podstawić naczynie szklane pod pływak, następnie opuścić ramię, tak aby pływak wraz z połową drutu zanurzył się w badanej cieczy.
- Zrównoważyć wypór hydrostatyczny cieczy, zawieszając kolejno odważniki (od 10 g do 0,01 g) i doprowadzić wagę do stanu równowagi.
- Delikatnie wytrącić belkę 4 ze stanu równowagi i obserwować wychylenie wskazówki wagi w górę i w dół względem środkowej kreski skali (jeżeli wychylenie jest prawic identyczne, to waga jest w stanic równowagi)
- Odczytać masy odważników (z wielkości masy odważników i oznaczeń wrębów).