Obraz4 (9)

76

3.6.2. Układy pomiaru temperatury

W badaniach silników spalinowych stosowane są prawie wszystkie spotykane w technice pomiarowej metody i urządzenia do pomiaru temperatury. Najczęściej stosowanymi przyrządami są:

-    termometry rozszerzalnościowe (dy latacyjne), których działanie jest oparte na zjawisku rozszerzalności ciał pod wpływem temperatury, termometry manometryczne. w który cli wykorzy stuje sic zależność ciśnienia pary nasyconej łub gazu od temperatury ,

-    termometry elektryczne, których działanie jest oparte na pew ny ch w łaściwościach elektryczny ch ciał (sile termoelektrycznej, rezystancji).

-- pirometry optyczne, w których określenie temperatury sprowadza się do pomiaru natężenia energii emitowanej przez badane ciało.

-    wskaźniki temperatury (farby i ołówki termometryczne, topiki).

Dobór rodzaju termometru zależy od ośrodka, którego temperaturę chcemy zmierzyć. od charakteru zmian temperatury, jak również od jej wielkości.

Termometry rozszerzalnościowe znalazły najszersze zastosowanie w postaci termometrów cieczowych wypełnionych rtęcią łub alkoholem. Stosuje się jc do pomiaru temperatury cieczy i gazów :v szerokim zakresie: od minus 40^,;C do plus 300 ’C w wersji normalnej,

-    do plus MK)ⁿC w wersji specjalnej (przestrzeń nad rtęcią jest napełniona gazem obojętnym, np. argonem),

-    do plus 800 ’C w wykonaniu ze szkła kwarcowego.

Rys. ’.36. Termometr mano-metryczny; 1 - zbiornik cieczy (czujnik), 2    - kapilara,

3 manometr wyskalowuny w stopniach Celsjusza (rurka Bimrclona)

Rozróżnia się dwie grupy termometrów rozszerzalnościowych: liniowe i objętościowe. W termometrach rozszerzalnościowych liniowych do określenia temperatury wykorzystuje się współzależność między zmianą długości ciał stałych (termometry prętowe i bimetalowe), a w termometrach objętościowych -zależność między objętością ciał stałych i cieczy a wywołującą ją temperaturą (termometry cieczowe szklane i metalowe).

Termometry rozszerzalnościowe charakteryzują się prostotą pomiaru i dużym zakresem pomiarowym, małą dokładnością wskazań, dużą bezwładnością cieplną (termometry prętow^;e i cicczowo-metalowe). Źródłem błędów przy pomiarach termometrami cieczowymi jest nieodpowiednia głębokość zanurzenia termometru, wpływ ciśnienia statycznego słupa cieczy oraz błąd paralaksy. W badaniach silników znalazły one zastosowanie przede wszystkim jako termometry kontrolne.