Picture0 (5)

T

długie (5-8 m długości) sznurki, z których każdy na końcu trzymany jest przez asystentów pilota. Asystenci ci biegną razem z lotniarzem i w przypadku, gdy przechyla się on niebezpiecznie na bok czy zaczyna skręcać, pociągają za swój sznurek. W ten sposób adept sztuki latania uwiązany jest na czterech sznurkach (dwóch z boków i dwóch z przodu) i czy chce, czy nie chce - musi lecieć na określonej wysokości i w określonym kierunku. Lot ten nie trwa długo, zazwyczaj 20-30 metrów, dłuższy męczy holujących kolegów. Zaczynają ustawać i wówczas lotniarz ląduje na ziemi.

W 1976 roku na lotnisku Gocław wykonano wiele takich prób i na podstawie ich obserwacji przedstawiciele z Ministerstwa Oświaty i'Wychowania postanowili, żeby eksperymentalnie w kilku szkołach wykonać prototypy takich lotni i na wiosnę tego roku przeprowadzić szereg ćwiczeń w terenie. Myślę, że wielu chłopcom i dziewczynom będzie się podobać ta nowa szkoła latania i może znajdą się dalsi naśladowcy, którzy będą w swych szkołach wykonywać lotnie i próbować na nich swoich sił i zręczności.

Konstrukcja lotni oraz ćwiczenia, jakie na niej można wykonać, opisane zostały w tegorocznym 3 nrze miesięcznika „Młody Technik". Warto, aby ci, których bliżej zainteresuje ten temat, zapoznali się z tym numerem. Czas szybko mija. Zbudowanie lotni, przeprowadzenie na niej zbiorowych prób przez klasy czy też szkoły na pewno potrwa dwa, trzy lata i ani się obejrzycie, jak już samodzielnie będziecie mogli wykonywać loty na prawdziwych lotniach, startując z karpackich zboczy.

Technika budowy lotni będzie się niewątpliwie doskonalić i za kilka lat można się spodziewać, że i u nas-tak, jaktosiędziejewAustriiczyteżwStanachZjednoczonych-powstaną lotnie tak doskonałe, że będzie można na nich szybować wzdłuż zboczy nie przez minuty, ale przez godziny, tak jak to robią ptaki.

^Trzeba pamiętać, że budowa lotni w szkolnej pracowni - to niemała sztuka technicz-{© Najważniejsze materiały - rury duralowe - będzie można kupić w Centrali Harcerskiej. Ale poza tym wykonać trzeba kiłka okuć, zmontować linki, uszyć pokrycie. Są to prace możliwe do wykonania, ale tylko przez wytrwałych i bardziej doświadczonych majsterkowiczów. Budowa lotni zalecana jest przez Ministerstwo jako nauka zajęć technicznych na najwyższym poziomie. Kto więc chce być lotniarzem - musi przeegzaminować siebie nie tylko ze zręczności i odwagi, ale również z umiejętności technicznych.

Mgr inż. Andrzej Moldenhawer

Fot. autor oraz Jerzy Metelski

Tak odbywają się loty holowane na lotniach: pilot podwieszony pod lotnią startuje biegiem (etap I), ciągnięty przez 4 kolegów i asekurowany z boku przez 2 trzymających linki. Po wykonaniu lotu (faza II) ląduje nie zwalniając się z holu (faza III)

▼

LECIEĆ JAK PTAK

O tym, że latanie jest sprzeczne z naturą człowieka, wiedzieli już starożytni, ale i w czasach nowszych mamy wiele takich przykładów, iż każdy, kto chciał latać, na ziemię spadał, nogi łamał albo i nieraz śmiercią zachwalstwo swoje przypłacał. I chociaż ludzie nauczyli się budować wozy i rydwany, a następnie okręty, takie, które świat cały opłynąć mogły, latanie jakoś nie wychodziło.

Człowiek w wodzie może pływać, ponieważ gęstość jego ciała podobna jest do gęstości wody. Wystarczy nabrać dużo powietrza w płuca, ażeby po ułożeniu się równo na powierzchni wody nie zatonąć, nos tylko na wierzch wystawiając. Powietrze jednak jest od wody 800 razy rzadsze. Ludzie obserwowali lot ptaków i nietoperzy i zdarzali się szaleńcy, którzy próbowali lotu na własnych skrzydłach. I tak za cesarza Nerona Grek pewien na skrzydłach zbudowanych przez siebie ze wzgórz zlatywał, ale gdy przywieziony do Rzymu w cyrku przed obliczem cesarza sztukę tę chciał powtórzyć, runął z wysokości zabijając się na arenie u stóp władcy. Domyślamy się, że był to jeden z pierwszych lotniarzy, który wykorzystywał silny prąd wznoszący, jaki tworzy wiatr wiejący w górach wzdłuż stromych zboczy. I to zjawisko pozwalało mu na pewne skromne zresztą zapewne loty, a raczej podskoki. Ale w rzymskim cyrku, będącym jak gdyby olbrzymią miednicą, wiatr wiejący od zewnątrz powodował w środku cyrku zawirowania o kierunkach duszących, a więc przyspieszających jeszcze naturalną prędkość zapewne bardzo niedoskonałej lotni. Stąd Szymon, bo tak się ów lotniarz nazywał, poniósł śmierć podczas swej cyrkowej próby.

Wszyscy znają historię pierwszych ludzkich wzlotów dokonanych przy pomocy balonów wolnych; zjawisko to polega na pływaniu w oceanie powietrznym ciał lżejszych, a więc wypełnianych na początku ciepłym powietrzem, później zaś helem czy też wodorem. Ale latanie na balonach, chociaż bardzo atrakcyjne, nie mogło spowodować poważniejszego rozwoju lotnictwa. Komunikacja na balonach, a później na sterowcach, jest bowiem zawsze zależna od kaprysów pogody, przede wszystkim wiatru, ponadto zaś do uniesienia jednego tylko człowieka konieczna jest objętość ok. 80 m³. Wyobraźmy więc sobie, jakby wyglądał powolny balon, który musiałby unieść, tak jak to robią nowoczesne samoloty, 100 ton różnych towarów czy też pasażerów. Poza tym balon będący igraszką wiatrów, łatwo może wylądować na drutach wysokiego napięcia, czy też wejść w kolizję z trasami samolotów.

Odwieczne marzenia o lataniu zrealizowali dopiero bracia Wright, którzy w 1903 roku zbudowali pierwszy samolot silnikowy. Od tego czasu nastąpił dynamiczny rozwój komunikacji lotniczej, która doprowadziła nawet do upadku wiele pasażerskich linii oceanicznych.