Elektrochemia 273
W jej wyniku, przy przepływie przez naczynko Hittorfa ładunku 1 farada-ja(1), z przestrzeni katodowej ubywa l/v+z+ mola kationów. Równocześnie przybywa w niej t+/v+z+ mola kationów oraz odpływa /_7v_|z_| mola anionów. Zatem łącznie z przestrzeni katodowej ubywa tjv+z+ moli soli Kv+Av_ (uwzględniając warunek elektroobojętności, v_|z_| = v+z+ i to, że t+ + t_ = 1):
Ank =
v+z+ F 5
a stąd
t- = -V+Z+d«L
F
(6.25)
Przy tych samych założeniach, analogicznie otrzymamy dla przestrzeni anodowej
(6.26)
„ F
t+ = -v+z+An« — .
Warto zwrócić uwagę na fakt, że jeżeli materiał elektrod reaguje z jonami elektrolitu, to zarówno bilans, jak i otrzymane wyrażenia na liczby przenoszenia mogą znacznie różnić się od wyżej wyprowadzonych (zob. przykład 6.6).
W metodzie ruchomej granicy liczbę przenoszenia oblicza się z objętości V, przez którą przeszła ruchoma granica w czasie /
U =
(6.27)
Przykład 6.6. Liczby przenoszenia jonów w roztworze KC1 wyznaczano metodą Hittorfa. Roztwór, o stężeniu 0,1491 g KC1 na 100 g H20, poddano elektrolizie między elektrodami Ag|AgCl. W szeregowo połączonym kulometrze miedziowym podczas elektrolizy wydzieliło się 11,4 mg Cu. Po elektrolizie roztwór katodowy o masie 87,2145 g zawierał 142,6 mg KC1, w 83,1956 g roztworu anodowego zaś było 111,0 mg KC1. Obliczyć liczby przenoszenia K+ i CL.
Rozwiązanie. Na każdy faradaj ładunku przeniesionego przez roztwór, w przestrzeni katodowej, w wyniku reakcji elektrodowej
AgCl + e -> Ag + CL
pojawił się 1 mol jonów CL, jednocześnie przywędrowało do niej /+ moli jonów K+ oraz odpłynęło /_ moli jonów CL. W sumie, liczba moli KC1 w tej przestrzeni wzrosła:
q
Ank = t+ —,
(l) 1 faradaj jest równy ładunkowi 1 mola elektronów (1 F = NAe).