skanowanie0051 (12)

| Zaparcie

Leki stymulujące działają zwykle w obrębie jelita grubego, środki osmotyczne w jelicie cienkim, a leki zmiękczające pozwalają na ułrajjmauie takiej konsystencji stolca, która ułatwia jego:pasaż. U pacjentów wyniszczonych, nieaktywnych mniejsze zastosowanie mają leki zwiększające ilość mas kałowych.

Chorym leczonym opioidaml najlepiej podawać leki stymulujące perystaltykę jelita grubego, środki zmiękczające stolec lub obie te grupy leków (ryc. 5.1).

Nie należy podawać im środków zwiększających ilość mas kałowych gdyż nie poprawiają one pasażu, mogą natomiast nasilić dolegliwości związane z zaparciami. Należy pamiętać, ża pacjenci otrzymujący preparaty morfiny wymagają dużych dawek leków przeczyszczających¹. Leki o działaniu osmotycznym są szczególnie zalecane u chorych z. zespołem, jelita drażliwego lub t bólami kolkowymi wywołanymi przez środki przeczyszczające

0    działaniu drażniącym. U większości chorych należy stosować lelii doustne, clidciaż część pacjentów wymaga również doraźnego lub regularnego stosowania leków w postaci ożenków lub wlewek doodbytniczych. W niektórych przypadkach doodbytnicze podawanie leków przeczyszczających staje się postępowaniem z wykony Dotyczy to zwłaszcza pacjentów z tetra- czy par aplegią

1    chorych bardzo wyniszczonych.

Wiele nadziei wiąże się z wprowadzanym w wielu krajach preparatem obwodowego antagonisty receptora opioidowego, melylnalticksonem.

Chorzy otrzymujący opioidy ze względu na ich działanie zapierające powinni razem z lekiem przeciwbólowym otrzymać Środek przeczyszczający.

U! stopień Środki stymulujące + Środki osmotyczne

II stopiart

Śiodkl slytriutojącn

+ Środki zmiękczające

I stopleri

środki etymułujące

Czopki tłwainle

Rycina 5.1. Drabina terapeutyczna w leczeniu zaparć wywołanych stosowaniem opioidów.

Wśród chorych przyjmujących morfinę jedna trzecia wymaga stałego lub doraźnego stosowania czopków niezależnie od doustnych leków przeczyszczających.

Zuczopowanifi kalem

Sytuacją szczególną w przypadku zaparć jest za-czopowanie kułem Dochodzi do niego wskutek jedynie częściowego wypróżnienia. Odbytnica i okrężni-ca wypełniają się niewydalonymimśsaftii kałowymi. Zalegający kat, z którego wchłonie się woda, staje się twardy i wydalenie go jest bardąo trudne.

Gdy w badaniu jier rectuin stwierdzi się, że masy kałowe są miękkie, postępowanie obejmuje zastosowanie bisaltndylu doodbytniczo lub doustnie. W razie twardych mas kątowych konieczne jest wykonanie początkowo piytkle$> wlewu doodbytniczego z '/₂ szklanki oleju jadalftegó! Po rozmiękczeniu stolca wykonuje się głęboki wlew doodbytniczy, np. pinparntem Enema. W sltrajnych przypadkach konieczne może być ręczne wydobycie stolca. Zaleca się wtedy wykonanie przed zabiegiem pi cmedykacji z użyciem midazolamu.

Chory zwykle zgłasza całkowity brak wypróżnień lub częste oddawanie niewielkich ilości wodnistego katu (tzw. fałszywa biegunka), wzdęcie I ból brzucha, czasami nudności I wymioty-

Repetytorium

1.    Podaj definicję zaparć.

2.    Omów postępowanie niefarmakologiczne w przypadku zaparć.

3.    Jakie leki przeczyszczające stosuje się w celu zapobiegania zaparcięm u pacjentów przyjmujących opioidy?

4.    Co to jest zaczopowanie kalem?

Piśmiennictwo

1.    Kr żakowski Ms Onkologia kliniczna. Borjjis Wydawnictwo Medyczne, Warszawa 2001.

2.    T\pycross R, Rwnjrton Di Opieka paliatywna nad terminalnie chorym. Margrafsen, Bydgoszcz 1996.

3.    1\eycross R, WilcockAi Symptom Management in Advanced Canoer. 3 wyd., Radollffe Medlcal Press, 2001.

4.    H&teon M.S, i wap.: Opieka paliatywna. Urban & Partner, Wrocław 20Ó7.