skanuj0008 (321)

2.5. WIERTARKI

Na wiertarkach najczęściej wykonuje się otwory do średnicy 100 mm. Otwory o większych wymiarach średnicy wykonuje się zazwyczaj za pomocą,toczenia lub wytaczania.

Z uwagi na potrzebną moc napędu głównego, która będzie zależeć m.in. od średnicy wierconego otworu, wiertarki dzielą się na małe (d = 6-16 mm), średnie (d = 20-40 mm) i ciężkie (d = 50-100 mm).

Ze względu na rozwiązania konstrukcyjne, przeznaczenie i inne względy technologiczne, można podać następującą ich klasyfikację:

•    Wiertarki stołowe służą do wiercenia otworów o niewielkich średnicach, zazwyczaj do 15 mm, w małych przedmiotach.

•    Wiertarki stojakowe: słupowe i kadłubowe, są stosowane do obróbki otworów w przedmiotach o małych i średnich wymiarach.

Rys. 2.17. Wiertarka promieniowa WR 50/2: 1 - wrzcciennik, 2 - silnik główny, 3 - ramię, 4 - slup,

5 - płyta podstawowa. 6 - silnik elektryczny podnoszenia i opuszczania ramienia, 7 - silnik elektryczny elektrohydraulicznego urządzenia zakleszczającego ramię na stupie, 8 - śruba pociągowa podnoszenia i opuszczania ramienia, 9 - kółko służące do ręcznego przesuwu wrzeeiennika wzdłuż ramienia,

10 - uchwyt do nastawiania posuwów, 11 - dźwignia do ręcznego przesuwu wrzeciona, 12 - dźwignia do zmiany kierunku obrotu wrzeciona, 13 - rękojeść do obrotu ramienia, 14 - dźwignia do nastawiania prędkości obrotwej wrzeciona, 15 - dźwignia do nastawiania posuwów, 16 - clcktropompka chłodziwa,

17 - wyłącznik główny, 18 — przyciski włączenia i zwalniania zacisków płaszcza na słupie i wrzeeiennika na ramieniu, 19 - tarcza przycisków (silnika głównego, podnoszenia i opuszczania ramienia),

20 - wyłącznik do uruchamiania i zatrzymania clcktropompki, 21 - kółka do ręcznego dokładnego posuwu wrzeciona

•    Wiertarki wielowrzcclonowc mają wrzcciennik, w którym jest ułożyskowanycli li Ir jednocześnie obracających się wrzecion. Rozstaw osi wrzecion można rcgulo-in dzięki czemu można wykonywać jednocześnie dużą liczbę otworów rozmiesz-

. mnycli na tej samej powierzchni.

•    Wiertarki promieniowe (rys. 2.17) są przeznaczone do obróbki otworów

przedmiotach dużych i ciężkich, które trudno jest przesuwać po stole obrabiarki

i u ,lawie w osi obrotu wrzeciona. W wiertarce promieniowej, dzięki pionowemu pi /. suwowi i obrotowi ramienia dookoła słupa oraz poziomemu przesuwowi wrze-, u unika wzdłuż ramienia, obróbka otworów może być wykonywana bez zmiany umocowania przedmiotu. Wrzecienniki tych wiertarek mają zarówno skrzynię bie-,mw z rozbudowanym zakresem prędkości obrotowych, jak i rozbudowaną skrzynię pomiwów.

•    Wiertarki rewolwerowe mają wbudowane głowice rewolwerowe umożliwiające mm (iwanie większej liczby narzędzi. Dzięki szybkiej wymianie narzędzia wiertarki te nio/na stosować w produkcji seryjnej.

•    Wiertarki współrzędnościowe są stosowane do obróbki otworów o bardzo do-I ludnym położeniu osi otworów względem siebie lub baz obróbkowych. Ustawienie i\ i zeciona przeprowadza się z dokładnością do 0,001 mm. Na wiertarkach tych wyko-m(|c się głównie zabiegi roztaczania, rozwiercania i pogłębiania.

•    Wiertarki do głębokich otworów są przeznaczone do wiercenia otworów głę-Imkich o długości powyżej 5d w takich przedmiotach, jak lufy, korbowody, wały korbowo, wrzeciona tokarek. Płyn obróbkowy jest dostarczany do strefy skrawania pod dużym ciśnieniem przez układ hydrauliczny.

2.6. MOCOWANIE NARZĘDZI

Przykłady mocowania narzędzi przedstawiono na rys. 2.18.

Narzędzia we wrzecionach wiertarek ustala się i mocuje:

•    bezpośrednio w gnieździe wrzeciona,

•    za pomocą tulejek redukcyjnych,

•    za pomocą oprawek,

•    za pomocą oprawek wiertarskich trzyszczękowych (narzędzia z chwytem wal-

n >wy m),

•    za pomocą oprawek szybkomocujących,

•    za pomocą uchwytów typu Weldon,

•    za pomocą uchwytów hydraulicznych,

•    za pomocą uchwytów termoskurczowych.