P1010886

400 9. DYJL.ATACJB

od fundamentów budynku, celem zapobieżenia przenoszeniu się drgań. Dylatacj* _ltl przebiegać po obwodzie fundamentu (rys. 9.25).

Dla maszyn o charakterze udarowym, jak młoty wszelkiego typu, u szczególnie o wpływie dynamicznym na otoczenie, wykonanie dylatacji jest bardzo istotne i wyau. ze strony projektującego wiele doświadczeń. Fundament pod młot jest zwykle obudowa_Bv

skrzynią żelbetową, a pomiędzy dnem skrzyni i blokiem fundamentowym znajduje się materiał tłumiący uderzenia, jak drewno, korek, filc młotowy lub wreszcie sprężyny. Przerwa dylatacyjna w poziomie posadzki wokół bloku fundamentowego musi posiadać odpowie-nie wymiary oraz konstrukcję umożliwiającą swobodne pionowe odkształcenie się sprężyn i zabezpieczenie bloku przed poziomymi odchyleniami (rys. 9.26).

Ha wstępie wspomniano o dylatacjach przy posadowieniu budowli na terenach górniczych. Należy podkreślić, że jest to zagadnienie dość obszerne i specyficzno, zależne każdorazowo od warunków lokalnych i dlatego nie może być uogólniane. Przez encyklopedyczne podanie pewnych wiadomości z tego zakresu można by zagadnienie spłycić, co w konsekwencji mogłoby wyrobić u czytelnika błędny pogląd, a to nie jest celem niniejszego opracowania.

Wznoszenie budowli na terenach pozostających pod zasięgiem odbudowy górniczej związane jest z występowaniem tu charakterystycznych odkształceń terenu, to jest deformacji o cechach zapadliskowych, deformacji regularnych (przewidywanych) i powolnych — 'tak zwanej niecki osiadania. Powyższe ruchy mogą teren obniżyć, nachylić, uczynić powierzchnię terenu wypukłą lub wklęsłą. Ruchy te powodują rozciąganie lub kurczenie się ■powierzchni terenu, czyli tak zwane rozpełzanie się gruntu.

Jak wynika z powyższego, grunt budowlany na terenach górniczych podlega zupełnie innym regułom, niż grunty budowlane znajdujące się poza zasięgiem szkód górniczych. ! Przy fundamentowaniu bardziej odpowiedzialnych budowli na terenach górniczych nic wystarczają same dane geotechniczne, muszą one być uzupełnione ścisłymi badaniami i ekspertyzami górniczymi. Wyniki badań i ekspertyz mają decydujący wpływ na kształt bu-[ dowli, jej wysokość i rodzaj fundamentowania oraz na odległości pomiędzy dyłatacjami.

Uprzednio podane zasady projektowania dylatacji jak i ich odległości oraz szerokości samych szczelin dylatacyjnych nie będą miały wiernego zastosowania w tym przypadku.

Zainteresowanych tym zagadnieniem odsyła się do literatury specjalistycznej oraz t do obowiązujących zarządzeń.

Szerokie informacje na temat szkód górniczych znajdzie czytelnik w podręczniku Leona Krala „Elementy budownictwa przemysłowego”, tom U, rozdz. 6, PWN, War-| stawa 1974 r. ^: $

9.4. SZCZEGÓŁY KONSTRUKCYJNE SZCZELIN' DYLATACYJNYCH

Podane szczegóły konstrukcyjne dotyczą jedynie przykładów dylatacji w konstrukcji posadzek, stropów, dachów i ścian spotykanych w budownictwie przemysłowym i ogólnym. Nic będą tu omówione dylatacje czopuchów kominowych, zbiorników, rurociągów, basenów, mostów, tuneli i zapór wodnych. Dylatacjom dla tych konstrukcji stawia się dużo trudniejsze warunki do spełnienia, ni* w budownictwie ogólnym, a podanie kilim oderwanych przykładów nie naświetliłoby istoty zagadnienia, dlatego zainteresowanych odsyła się do literatury specjalistycznej, między innymi do już wspomnianego dzieła Kleinlogla.

9.4.1. Dylatacje w posadzkach betonowych

Aczkolwiek beton nie jest idealnym materiałem na posadzki, ze względu na brak zastępczych wypróbowanych materiałów jeszcze przez długi okres będzie w naszym kraju podstawowym elementem dla posadzek hal przemysłowych.

Ponieważ posadzki betonowe składąją się zazwyczaj z dwóch warstw, to jest z podłoża o grubości od 10 do 20 cm oraz z warstwy wierzchniej (nieścieralnej) grubości od 3 do 5 cm.

U Konstrukcje betonowe