skanuj0062 (40)

6. Wartości przyrodnicze Polski - stan, zagrożenia i ochrona 272

do części kraju zasięgu oraz mniejszego areału zajętego przez płaty poszczególnych typów. Na południu kraju wyróżnia się:

1)    górnoreglową świerczynę sudecką Calamagrostio ńllosae-Piceetum, zróżnicowaną na trzy podzespoły siedliskowe; jej płaty pokrywają łącznie 11,7 tys. ha na wysokości 1000—1250 m n.p.m., ale dobrze zachowane zbiorowiska występują na obszarze znacznie mniejszym, przede wszystkim w Masywie Snieżnika Kłodzkiego, Górach Bialskich, Karkonoszach i Górach Izerskich;

2)    górnoreglową świerczynę karpacką Plagiothecio-Piceetum na podłożu krzemianowym w Karpatach powyżej 1150—1250 m n.p.m., zróżnicowaną na 4 podzespoły i zajmującą w sumie ok. 8,9 tys. ha;

3)    nawapienną świerczynę górnoreglową Polysticho-Piceetum, znacznie bogatszą florystycznie niż typ poprzedni i odróżniającą się dużym udziałem gatunków charakterystycznych dla lasów liściastych w runie, występującą na niewielkiej powierzchni tylko w Tatrach i w Małych Pieninach;

4)    dolnoreglową świerczynę na torfie tylko na jednym stanowisku w masywie Babiej Góry. Trzeba dodać, że według niektórych fitosocjologów płaty zaliczane do gómoreglowej świerczyny karpackiej, m.in. pod Żółtą Turnią w Tatrach, w dolinach Rybiego Potoku, Roztoki i Waksmundzkiej, reprezentują w istocie odrębny zespół — górski bór limbowo-świerkowy Pino cembrae-Piceetum, z dość dużym udziałem modrzewia europejskiego w drzewostanie (Holeksa i Szwagrzyk 2004).

W Polsce północno-wschodniej, głównie na siedliskach torfowych, chociaż także na wilgotnych glebach mineralnych, występują zbiorowiska dość silnie wewnętrznie zróżnicowanej borealnej świerczyny Sphagno girgensohnii-Piceetum. Jej niewielkie

1    nieliczne płaty w Puszczy Białowieskiej, Augustowskiej, Knyszyńskiej i Rominckiej zajmują łącznie zaledwie 300 ha.

Mieszane bory ■ Mieszane bory świerkowe, jodłowe lub świerkowo-jodłowe reprezen-świerkowe, towane są przez kilka zespołów:

i świerkowo-    1) dolnoreglowy bór świerkowo-jodłowy Abieti-Piceetum w Sudetach i Karpatach,

-jodłowe ze zmiennym udziałem jodły w drzewostanie (większym w odmianie karpackiej w porównaniu z sudecką), w większości całkowicie zniszczony, zachowany jedynie w postaci niewielkich płatów na powierzchni ok. 2 tys. ha;

2) karpacki bór mieszany świerkowo-jodłowy Galio-Piceetum, florystycznie bogaty, chociaż z niewielkim udziałem buka w zwartym drzewostanie, powstały przynajmniej częściowo w następstwie wprowadzania przez człowieka świerka i jodły w miejscach zajętych wcześniej przez buka, zajmujący w reglu dolnym Karpat ok.

2    tys. ha. W północno-wschodniej części Polski niewielką powierzchnię (w sumie ok. 0,9—2 tys. ha) pokrywa wilgotny bór mieszany świerkowo-dębowy Querco--Piceetum (tzw. jegiel), którego drzewostan, oprócz gatunków wymienionych w nazwie zespołu, budują osika, sosna, olsza czarna i brzozy.

Odrębnym, fitosocjologicznie słabo scharakteryzowanym, typem borów mieszanych jest wyżynny jodłowy bór mieszany Abietetum polonicum, którego drzewostan