128 Oc.enn ■■ I >
— tworzenie sytuacji do działalności samokontrolnej.m / ni w odniesieniu do wykonywanego zadania i wyszukin i nia ewentualnych błędów,
— dokonywanie nie tylko ocen ogólnych, lecz także w ti|i ciu sytuacyjnym, w odniesieniu do zadania aktu, iii u-wykonywanego,
— uwzględnianie aspektu rozwojowego ucznia, polej',.i|.| ce na braniu pod uwagę równocześnie ucznia i jejyi psychiki oraz materiału rzeczowego, wiadomości i u mli jętności.
Ocena nie może wnosić rygorów do procesu kształcenia lecz stanowić subtelny, podkreśla M. Jakowicka1M, finezyjny środek mobilizacji ucznia do pracy i przeżywania zadowoleniu z jej pozytywnego przebiegu i efektu, jak również środek ilu kształtowania umiejętności przeżywania porażek.
1. Jakowicka M., Oceny szkolne w przemianach edukacyjnych (w:) Wspóh.r sne przemiany edukacji wczesnoszkolnej. Red. M. Jakowicka. Zielona Góra 1955.
2. Misiorna E., Brzezińska A., Ocenianie dzieci to młodszym wieku szkolnym „Edukacja i Dialog" 1993, nr 5.
3. Sliwerski B., Wyspy oporu edukacyjnego. Kraków 1993, s. 41-164.
IM Jakowicka M., Ocena szkolna w przemianach edukacyjnych,.., op. cit., s. 153.
Przybliżone polskiemu środowisku pedagogicznemu kon-n'|>cje innej edukacji, w większości przeniesione ze szkól za-i Imdnich, cechuje najczęściej brak realnych ocen danego syste-n m edukacyjnego135. Dotyczy to M. Montessori, R. Steinera, lliibertusa von Schoenebecka, szkoły Summerhill i innych.
Błędem wydaje się być traktowanie doświadczeń i osiągnięć jednostkowych jako wzorów reformy oświaty masowej. Niewąt-I>liwie jednak nauczyciele-nowatorzy, którym nie wystarcza codzienność i tradycyjna dydaktyka, potrzebują prezentacji koncepcji innej szkoły, po to by z nowej teorii mieć możliwość ekstrapolacji własnej koncepcji.
Nauczyciele czerpią z wielu tradycji136, z tego co w nich najlepsze. Po zapoznaniu się z innowacjami dydaktycznymi w świecie następuje ich ocena pod kątem przydatności dla własnej szkoły i ewentualnie wprowadzenie do praktyki (oczywiście o ile to możliwe), czyli jest to transformacja na własny użytek nowatorskich rozwiązań innych krajów w oparciu o dorobek dawnej i nowoczesnej myśli pedagogicznej.
Stąd też krótka charakterystyka najbardziej znanych koncepcji w świecie i w Polsce, które wielu nauczycieli próbuje przełożyć na język polskiej dydaktyki.
1,5 Nalaskowski A., Edukncjn po drugiej stronie lustru (w:) Pomiędzy wolnością n przymusem. Red. J. Grochulska, M. Kawka, W. Went, Kraków 1995, s. 83.
I5<' Op. cit.