134 Laboratorium {‘odstaw Elektrotechniki I
trójfazowych w uzwojeniach indukują się s. em. klóre tworzą także symetryczny układ s.em.. Zaciski (początki i końce) uzwojeń pierwotnych transformatora oznacza się zazwyczaj literami A-X ; B-Y ; C-Z. Oznaczamy odpowiadające im zaciski uzwojeń wtórnych: a-x ; b-y ; c-z. Połączenie uzwojeń w gwiazdę otrzymuje się łącząc ze sobą zaciski (x, y, z) lub (a, b c) a wyprowadzając na zewnątrz zaciski (a, b, o) lub (x, y,z). Połączenie w trójkąt otrzymujemy wykonując np. połączenie: a-x, b-y, c-z, i wyprowadzając na zewnątrz odpowiednie zaciski. Niekiedy można się spotkać z przypadkami błędnych połączeń. a) b)
134 Laboratorium {‘odstaw Elektrotechniki I
c
b
Rys.8.8. Wykres wskazowy dla różnych połączeń uzwojeń transformatora. Przy połączeniu zacisku (y) z zaciskiem (a) na zaciskach (x,b) otrzymamy
(8.5)
przy czym
Przesunięcie fazowe między a lub Fj-, wynosi tt/3 (jys.8.8a). Jeżeli
zacisk (y) połączymy z zaciskiem (x) to pomiędzy wolnymi zaciskami (a, b) wystąpi s.em.(iys.8.8b).
(8.6)
przy czym
H" = • i
Podobne zależności otrzymamy pr2y innych połączeniach pozostałych uzwojeń. Pr2y połączeniu trzech wtórnych uzwojeń transformatora według schematu x - ay bz - c między zaciskami x i c wystąpi s.em. (rys.8.9a).
Exc ^ Ea+2b+Ec (8.7)
Rys.8.9. Wykresy wskazowe dla różnych połączeń uzwojeń transformatora.
Po zwarciu zacisków otrzymamy obwód zamknięty, w którym prąd również będzie równy zeru. Takie połączenie uzwojeń jest połączeniem w trójkąt. Jeśli połączymy uzwojenia wedłóg schematu x - ab - yz - c, to między' zaciskami c-x wystąpi s.em. (rys.8.9b).
Rys 8.10. Układy połączeń uzwojeń.