ssaki I (28)

Morświn

Phocoena phococna

Długość ciała 1,5-1,8 m, waga do 500 kg.

Jest to delfin zaliczany do rzędu waleni. Praktycznie jedyny gatunek tego rzędu w miarę regularnie odwiedzający polskie wybrzeże Bałtyku. Wszystkie walenie są u nas, jak i w większości krajów, pod ścisła ochrona. Morświn jest spotykany u nas jedynie latem - czasami pojawia się w Zatoce Gdańskiej. Jest zwierzęciem świetnie przystosowanym do życia w środowisku wodnym, niezdolnym do poruszania się na ladzie. Ciało ma silnej budowy, głowę tępo zakończona zaokrąglonym pyskiem, skórę bez okrywy włosowej. Podobnie jak wszystkie ssaki oddycha tlenem atmosferycznym, regularnie wynurzając się z wody dla nabrania powietrza. Morświny zamieszkują płytkie wody przybrzeżne i zatoki, do których czasami wpływają. Zwykle występują parami lub po kilka sztuk; rzadko zdarzają się stada liczące 50-100 osobników. Pływają stosunkowo wolno i rzadko wyskakują z wody. Maja znakomity słuch i dobrze rozwinięta zdolność echolokacji (sposób orientacji na podstawie wysyłanych w wadzie ultradźwięków, które powracaja jako echo), co pozwala im zlokalizować pokarm lub przeszkodę. Morświny porozumiewają się między sobą. Ich język jest bardzo skomplikowany i dotychczas nie udało się go rozszyfrować. Odżywiają się rybami i skorupiakami.

Do XIX wieku morświny były w Bałtyku spotykane pospolicie i regularnie je poławiano, jeszcze w latach międzywojennych łowiono ich po kilkaset sztuk rocznie, Ze względu na szkody, jakie wyrządzały w gospodarce rybackiej, uważane były za szkodniki, a ich zabicie premiowano. Obecnie przy naszych wybrzeżach morświny zdarzają się bardzo rzadko. |cdną z przyczyn tego stanu rzeczy jest skażenie wód Bałtyku. Oprócz morświnów w okolicach naszego wybrzeża sporadycznie pojawiają się pojedyncze, zagubione osobniki niektórych innych gatunków waleni. Są to między innymi: Finwal (w 1954 roku wyłowiono jego czaszkę w Zatoce Gdańskiej), Humbak (6 lutego 1979 r. zaplątał się w sieci koło Sobieszewa w Zatoce Gdańskiej i po oznaczeniu został wypuszczony), Wal dwuzębny (obserwowany 25 lipca 1935 roku kolo Wolina), Wal butelkonosy (12 marca 1960 roku wyłowiono jego czaszkę o długości 119 cm w Zatoce Gdańskiej), Bultonos (pod koniec XIX wieku obserwowany w Zalewie Wiślanym).

mm

61