Rys. 10.18. Zabezpieczenie przeciwosuwiskowe mechaniczne za pomocą podwójnej palisady (a -przekrój pionowy; b - rzut poziomy): 1 - powierzchnia poślizgu, 2 - powierzchnia zbocza, 3 - część otworu wiertniczego wypełniona gruntem osuwiskowym, 4 -część otworu wiertniczego wypełniona prefabrykatem żelbetowym lub palem wykonanym w gruncie, 5 - miejsce wykonania otworu pod pal, b - szerokość palisady, li, 12 - odległości w rzędach między otworami wiertniczymi, d - średnica otworu wiertniczego, ho - wysokość wypełnienia otworu wiertniczego prefabrykatem ponad powierzchnię poślizgu, hp - głębokość wypełnienia otworu wiertniczego prefabrykatem poniżej
powierzchni poślizgu
10.5.4. Obrywy
Zjawisko to występuje głównie w górskiej strefie kraju, w której rozwinięte są silne procesy wietrzenia mechanicznego. W celu zapobiegania temu procesowi stosuje się zabiegi cementacji szczególnych bloków skalnych. Zbocza podatne na rozwój tych zjawisk pokrywane są specjalną siatką ochronną.
W innych przypadkach zapobieganie temu procesowi polega głównie na technicznej ochronie stromych zboczy przed erozją boczną i abrazją, zagadnienia te omówiono w punktach 10.5.6. i 10.5.7.
10.5.5. Proces ablacji deszczowej
Rozwojowi tego zjawiska w poważnym stopniu zapobiega pokrycie stoku roślinnością lub trwałą warstwą izolacyjną. Zahamowanie rozwoju wąwozów prowadzi się za pomocą ich zakrzewiania oraz zabudową dna progami poprzecznymi.
10.5.6. Erozja boczna i denna
Przeciwdziałanie tym procesom może być czynne i bierne. Działanie czynne jest zabiegiem technicznym powodującym istotne zmiany reżimu hydrodynamicznego erodują-cego ośrodka wodnego. Zabiegi typu biernego nie powodują zmian reżimu wodnego, ale osłaniają przed jego działaniem materiał budujący brzegi lub dno koryta.
Ochrona czynna
Typowymi przykładami ochrony czynnej są ostrogi (rys. 10.19), odsuwające nurt rzeki od stromego (rozmywanego) brzegu w stronę brzegu płaskiego, akumulacyjnego. Progi (rys. 10.20) stabilizują nurt rzeki w pionie, powodując osłabienie erozji wgłębnej. Kierownice (rys. 10.21) są odpowiedniej wielkości tarczami płaskimi lub zakrzywionymi, które odsuwają nurt rzeki od brzegu, a czasem i od dna.
Nietypowymi formami ochrony czynnej jest podniesienie lokalnej bazy erozyjnej rzeki (np. przez budowę lokalnego zbiornika wody lub kaskadowanie cieku), przechwycenie i przerzucenie części wód danej rzeki do innych cieków
Ochrona bierna
Typowymi przykładami ochrony biernej są: narzuty kamienne, opaski betonowe i żelbetowe, czasami faszynowe. Konstrukcje te chronią w sposób pośredni brzeg koryta rzeki przed rozmywaniem.
10.5.7. Abrazja
Ochrona brzegów zbiorników wodnych przed skutkami abrazji polega na stosowaniu umocnień technicznych czynnych i biernych, na zabiegach sztucznego zasilania, zabiegach biologicznych, kompleksowej ochronie.
137