In t»M* i astronomie, byli toż towarzyszami króla. C«~ ty l<*»i kraj został od razu rozdzielony na uo*y,z ktdj.,uh 10 l.yl© w Tobnidzte, 10 w Delcie, pomiędzy zaś tymi !< l imt.il było dalszych 16-''. Niektórzy powiadają,że no-• w było tyle, ile pałaców w labiryncle,lecz tych liczr l>e -tut mniejsza niż 30. Z kolei w obrębie nomów znaj-•lownly riię inne jednostki podziału: większość z nomów d lei la się na toparchie, te znów na inne jednostki} najmniejszą jednostką były arury. Taki bardzo ścisły 1 drobiazgowy podział potrzebny był niezbędnie ze względu no częste zmiany grar.ie posiadłości w wyniku wyle -vów Nilu, który powiększa lub umniejsza działki oraz usuwa inne znaki, którymi cudze odróżniane jest od swojego. Z konieczności więc przeprowadza się coraz to nowe pomiary. Panuje przekonanie,źe stąd właśnie wzięła awój początek sztuka geometrii, tak jak u Fenicjan handel zrodził umiejętności liczenia oraz arytmetykę.Stosownie też do ogólnego podziału także i ludność poszczególnych nomów została podzielona na 3 części,grunta zaś na 3 równe sobie obszary. Czynności przedsiębrani wokół rzeki są na tyle różnorakie, na ile potrzeba p-zo-zwyciężyć naturę zapobiegliwością. Dzięki naturze bowiem grunta wydają więcej płodów rolnych, a nawodnione Jeszcze więcej, dzięki naturze też większy przytór wc-dy nawadnia większy obszar. Ale zapobiegliwość pozwoliła częstokroć nawet wtedy, gdy natura zawodziła i gdy przybór był mały, nawodnić tyle ziemi ile przy bardzo wielkim wylewie, a to dzięki kanałom i tamom. Tak np.
* erasach przed Petroniuszem największe zbiory miały' ■lt Jnce wtedy, gdy Nil podnosił się o 14 łokci,gdy zaś perłom wynosił łokci 8 następował głód, Kiedy zaś objął on zarząd kraju 1 gdy nilometr wykazywał tylko 12 Mtoi, wtedy właśnie zbiory były najobfitsze;a gdy znów nilometr wykazał tylko osiem łokci, nikt nie cierpiał lodu. Takie jest urządzenie kraju, teraz przejdziemy •Io opisu dalszych osobliwości.
4. Od granic Etiopii Nil płynie prosto ku północy ni do obszaru zwanego Deltą. Następnie, "rozdzielają*
7
«Ię u głowy" jak mówi Platon; czyni Nil z tego miejsca Jak gdyby wierzchołek trójkąta. Boki tego.trójkąta u-Iworzone są przez odnogi rzeczne rozchodzące się w jedyną i drugą stronę do morza; prawa z nich płynie ku Pe- • lus Jon,, lewa ku Kanobos i do pobliskiego tak zwanego lloraklejon, podstawę zaś tworzy wybrzeże pomiędzy Pelu-njon a Heraklejon.. Morze i obie odnogi rzeki utworzyły „yspę, zwaną Delta, dla podobieństwa kształtu.Także ob--,ar u ęamego wierzchołka nosi tę nazwę, jako że stanowi początek wspomnianej figury; a również znajdująca ,lę tu wieś nazywa się Delta. Są więc te dwa ujścia Nilu, z których jedno zwie się pelusyjskie, drugie zaś kanobilijskie lub heraklecokie, pomiędzy nimi zaś jest Jeszcze innych pięć, które warto wzmiankować*oraz cały i.zereg pomniejszych. Całą tę wyspę bowiem dzielą liczne odnogi, które utworzyły wiele rzeczek i.wysp,tak że cała ona /to jest Delta/ stała się dostępną dla żeglugi} przekopano też mnóstwo kanałów, tak że pływa się