Image143

■ Szkoła Konstruktorów

Rys. 2

Rys. 3

Rozwiązanie zadania nr 111

Temat kwietniowego zadania 111 brzmiał: Zaprojektować sterownik wentylatora do łazienki (WC). Temat uznaliście za interesujący i godny uwagi, o czym świadczy kilkadziesiąt e-maili. listów i paczek z rozwiązaniami.

Rozwiązania teoretyczne

Na początek informuję, iż kilku najmłodszych uczestników przysłało krótkie listy z ogólnymi propozycjami wykorzystania bariery świetlnej w drzwiach.

Inni proponowali podobne systemy z kon-taktronem i magnesem.

Ta grupa rozwiązań nie zawierała szczegółów, jednak w większości były to propozycje, żeby sterowanie wentylatora powiązać ze sterowaniem oświetleniem łazienki. Ja chciałbym tylko zwrócić uwagę młodym Autorom, że jeśli taki system ma też sterować żarówką, to musi zawierać dwójkę liczącą (np. przerzutmk typu T), która po każdym otwarciu drzwi czy przecięciu wiązki światła będzie zmieniać stan lampy. Taki system, zwłaszcza z bariera świetlną, nie jest odporny na błędy (podwójne zadziałanie czujnika) i w trakcie użytkowania ewentualne błędne sterowanie lampy może wręcz irytować. Nie dotyczy to jednak systemu, który' nie steruje lampą, a jedynie wentylatorem. Jeśli nawet wentylator niepotrzebnie się czasami włączy, nic będzie to żadnym problemem.

Tu wspomnę, ze dwóch młodych uczestników totalnie zakwestionowało sens stosowania automatycznego sterownika wykrywającego wejście lub wyjście z łazienki. Ich zdaniem system ma być związany wyłącznie z korzystaniem z sedesu. Proponują układ z czujnikiem podniesienia pokrywy sedesu. Idea nie jest pozbawiona sensu, ale w takim przypadku należałoby zwrócić szczególną uwagę na problem bezpieczeństwa, żeby wykluczyć jakąkolwiek możliwość porażenia prądem. Ci Koledzy chyba jednak nic wzięli pod uwagę, że w wielu mieszkaniach są oddzielne pomieszczenia WC i łazienki. Jeśli pomieszczenie WC nie jest łazienką, to czy naprawdę nic wystarczyłby czujnik w drzwiach współpracujący z prostym układem czasowym?

Jeśli chodzi o bardziej szczegółowe propozycje, to 15-letni Mariusz Jaglarz z Chrzanowa zaproponował sterownik z nieskomplikowanym układem opóźniającym. Andrzej Hcrbut z Siekierczyna przysłał schemat prostego układu opóźniającego wyłączenie wentylatora po zgaszeniu lampy w łazience, gdzie elementem wykonawczym jest triak. 15-lctni Bartłomiej Lesko z Mogielnicy napisał, że jest początkującym elektronikiem i do tej pory jedynie zgłębiał tajemnice wszystkich przekażniczków. Gdy nnał 9 lat, wymyślił swój pierwszy generator, który właściwie służył tylko do brzęczenia. Po dodaniu kondensatora zmienił się on w układ czasowy. Zrobi łem takich nieprzydatnych potworków setki. Oczywiście każdy następny miał udoskonalę nia. lata później na bozie tego układu zrobiłem induktor, który po dziś dzień induku je napięcie ponad J50UK (...) Bartek przystał schemat sterownika z fotoelementem, reagu jącego na światło.

Także 15-letni Michał Sienkiewicz z Giżycka przystał schemat sterownika świetlnego z fototranzystorem i dwoma prze rzutnikami z archaicznej kostki 74121. Schemat i krótki opis można znaleźć na stronie internetowej jako Sienkiewicz.zip.

30 Wrzesień 2005 Elektronika dla Wszystkich