Image50 (4)

Forum Czytelników

Układ L6 pełni funkcję kluczy przełączających.

K1 - doprowadza wysoki poziom do bazy tranzystora pracującego przy rozruchu kotła (najszybszy biegi.

K.2 - przewodzi po osiągnięciu temperatury zadanej przez PI, przy rozpalaniu kotła po przerzucie U4 n. 3 na „1”.

K3 - włącza się po osiągnięciu temperatury około 35°C, a wyłącza się przy temperaturze około 34^0, powodując wyłączenie kotła z powodu braku paliwa.

Praktyka wykazała, że dobrze byłoby włączyć wtórnik między czujnik LM35 a wzmacniacze operacyjne, ze względu na niewielki spadek wskazywanej temperatury przy przełączaniu przełącznika W1.

Wskazane jest w ramach bezpieczeństwa zastosować mechaniczny termostat np. od bojlera elektrycznego, ustawiony na temperaturę 70-80ⁿC, który w razie awarii przekaźnika lub innego elementu wyłączy wentylator nadmuchowy.

Marek Piekielski

Sygnalizator konieczności uzupełnienia opału

Rys. 2

W okresie zimowym ogrzewam pomieszczenia za pomocą kuchni węglowej i co jakiś czas muszę dokładać do niej opału. Często zdarzało się, że zajęty różnymi obowiązkami zapominałem o tej czynności, co kończyło się powtórnym rozpalaniem ognia. Nie jest to czynność przyjemna, jeśli wykonuje się ją kilka razy dziennie. Taka kolej rzeczy zmusiła mnie do skonstruowania urządzenia, które informowałoby mnie sygnałem dźwiękowym o konieczności uzupełnienia opału. Wykorzystując i nieco modernizując znane i proste zestawy elektroniczne, wykonałem opisane urządzenie. Służy mi ono już od wielu lat, działając bezawaryjnie i mam wrażenie, źe ma ono wpływ również na oszczędność opału.

Schemat ideowy pokazany jest na rysunku 2. Urządzenie składa się z miernika temperatury, który mierzy temperaturę powietrza nad płytą grzejną kuchni węglowej (znajduje się on około 30cm od płyty), włącznika czasowego. włączającego po około 15-20min. miernik temperatury, oraz multiwibratora astabilnego odpowiedzialnego za częstotliwość migania diody sygnałowej LED. Zastosowałem również gotowy generator dźwiękowy z pocztówki imieninowej.

Zasada działania

Po włożeniu do kuchni porcji opału naciskam przycisk zwiemy II, który powoduje rozładowanie kondensatora Cl włącznika czasowego i powolne jego ładowanie. Po około 20 minutach napięcie na bazie Tl wzrośnie do momentu otwarcia tranzystora i zacznie przewodzić tranzystor T2. Włączy się przekaźnik PU,

załączy miernik temperatury i multiwibra-tor z diodą LED sygnalizującą aktywność miernika.

Generator melodyjki z pocztówki nie włączy się, ponieważ czujnik diodo w^fy (3xBYP) będzie nagrzany do odpowiedniej temperatury, uniemożliwiając przewodzenie T3 i w konsekwencji Tć. Dopiero po spadku temperatury du ustalonej wartości, napięcie na bazie T3 wzrośnie, uniemożliwiając jego przewodzenie i włączając sygnał z generatora. Warto zaznaczyć, że tranzystor T6 nic włączy ud razu melodyjki z generatora Będzie to powoli narastający sygnał dźwiękowy (coś w rodzaju cykania świerszcza). Dzięki temu po intensywności dźwięku można ocenić wysokość temperatury blatu kuchennego i w odpowiednim momencie podjąć decyzję o uzupełnieniu opalu w kuchni

Przycisk zwiemy 1 służy du testowania urządzenia, włączając je od razu. Włącznik czasowy zastosowałem dlatego, ponieważ gdyby go nie było, to po włożeniu porcji opału

do kuchni generator dźwiękowy działałby nadal do czasu nagrzania się diod BYP.

Potencjometrem montażowym Ireguluje się czas. po jakim, od chwili naciśnięcia przycisku II, ma się uaktywnić urządzenie. Potencjometr montażowy 33kft reguluje poziom temperatury, przy której tranzystor T3 włączy się. Potencjometr 22ki2 służy do ustawienia progu zadziałania miernika temperatur)'.

Opisane urządzenie można zastosować również do sygnalizacji uzupełnienia opału w piecach c.o. umieszczając czujnik temperatury na/luh w pobliżu kaloryfera.

Stanisław Hołdak

„Ogrzewcze” spostrzeżenia praktyka

Moja .,przygoda’’ z usprawnianiem instalacji ogrzewania zaczęła się od podstaw, czyli od tablic matematyczno-fizycznych. Zwróciłem szczególną uwagę, że: ciepło spalania to ciepłe, które wydzieli się podczas całkowitego spalenia paliwa i ochłodzeniu spalin do temperatury przed rozpoczęciem spalania. Przecież w każdym piecu spaliny studzimy przede wszystkim w kominie i poza nim (tzw.

„strata kominowa"). Czyli tę część ciepła tracimy, podgrzewając zewnętrzne otoczenie. Oczywiście, że nie da się odebrać całego ciepła ze spalin, szczególnie kiedy mamy komin 7 „naturalnym", czyli grawitacyjnym ciągiem kominowym, jednak da się coś zrobić. Zastosowałem na zwykłym starym piecu c.o. (nawet nie ma on pompki wodnej) takie oto rozwiązanie: zwykły regulator temperatury, tyłku u zakresie pracy powyżej 400°C i odpowiedni do niego czujnik temperatury. Podstawowa łożnica tu punkt, w którym dokonuję pomiaru temperatury - czyli miejsce przed wylotem spalin do kanału kominowego. Sam regulator steruje z kolei siłownikiem od centralnego zamka (np. samochodowego), który otwiera luh zamyka dopływ powietrza do komory⁷ pod paleniskiem. Po okresie prób uzyskałem

Elektronika dla Wszystkich Listopad 2005 61