img032 (63)

36

h l . unie ziemie zdegradowane mają bnduwr |m ul i In A^-A^B-CG luli Dl. Miąższość poziomu wynosi 30-4(1 cm, górna wnrstwa poziomu A | m.i barwę jaśniejszą od dolnej. Próclmha |**•» 1 typu moder-mull, miIi /yn zazwyczaj lekko kwaśny lub kwaśny 1‘u/lnm Ił mu barwę brunatną z równymi odcieniami, często z plamami ma i mu r I- nwn tymi oraz z drobnymi konkrecjami żelazisto-manganowym i , Pod poziomem B zalega .!• a ł a macierzysta C lub podłoże I) mu j.,u e mhy oglejenin.

Degradacja czarnych ziem, a wm;i uł.mżflnle ich w próchnicę, jest wynikiem wadliwej uprawy i nieodpowiednich płodozmianów, nadmiernego przesuszenia tych gleb. Czarno ziemio zdegradowane występuję w kompleksie z czarnymi ziemiami właściwymi w wyższych położeniach terenu. Użytkowane sę jako grunty mno, zaliczono je do klas bonitacyjnych II-III-IV. Czarne ziemio zdegradowane, podobnie jak czarne ziemie właściwe, odznaczają :.n; wyśnią produktywnością, szczegół nie wytworzone z utworów cięższych, Są odpowiednie do uprawy wszyst kich roślin zbożowych i okopowych, koniczyny i warzyw.

c. Czarne ziemie murszowato, o budowlo profilu A_q-AM-CG lub A -AM-DG, występują w kompleksie z czarnymi ziemiami właściwymi w niższych położeniach terenu, o stałym płytszym poziomie wód gruntowych. Procesowi murszotwórczemu sprzyja okresowa anaerobioza, a co za tym idzie - zwolnione tempo mineralizacji substancji organicznej W wyniku tego powstają gleby w stadium rozwojowym między glebami murszowymi a czarnymi ziemiami właściwymi. Odczyn tych gleb w wierz chnich warstwach jest słabo kwaśny lub kwaśny, a w głębszych obojętny. Gleby te są z reguły oglejone.

Są to gleby na ogół eutroficzne, użytkowane jako łąki, zaliczono je do klas bonitacyjnych IV lub V.

Klasa X. Gleby napływowe (aluwialne i deluwialne)

Gleby napływowe zostały wyróżnione w systematyce gleb Polski .jako odrębna klasa ze względu na specyfikę procesów, w których wyniku powstały. Są to procesy geologiczne zarówno aluwialne, jak i deluwialne. Charakterystyczną cechą tych gleb jest to, że powstały one i powstają z materiału, który przeszedł na innych terenach różne cykle naturalnych procesów glebotwórczych i zostały one przerwane w wyniku procesów erozyjnych geologicznych.

W klanie gleb napływowych wyróżniono 3 typy:

mady rzeczne,

mady morskie (marsze),

gleby deluwialne.

1. Mady rzeczne

Madami nazywamy gleby wytworzone ze współczesnych osadów rzecznych w warunkach nie sprzyjających rozwojowi procesu bagiennego.

Mady składają się z wielu warstw, różniących się składem granulo-metrycznym, a także właściwościami chemicznymi i fizycznymi. Każda warstwa jest równoziarnista. Mady występują w dolinach rzek: Wisły, Warty, Odry, Pilicy, Dunajca, Sanu, Nidy, Wieprza, Bugu,Narwi i ^innych. Zajmują one nieduży obszar Polski (około 4,4%). Na szczególną uwagę zasługują mady Żuław.

W typie mad wyróżniono 3 podtypy: mady rzeczne właściwe, próch-niczne, brunatne.

a.    Mady rzeczne właściwe, o budowie profilu AC-C lub AC-CG, mają słabo wykształcony poziom próchniczny, ale próchnica występuje w różnych warstwach do znacznej głębokości. Gleby te podlegają częstym zalewom rzecznym i namulaniu. Skład granulometryczny ich jest zmienny, zawierają one piaski równoziarniste, utwory pyłowe

i iłowe. Im bliżej rzeki, tym więcej występuje warstw piaszczystych. Odczyn mad rzecznych właściwych jest obojętny w całym profilu.

Wartość rolnicza tych mad jest różna, zależna od składu granu-lometrycznego i mineralnego, przeważających warstw i ich miąższości oraz od stosunków wodnych.

b.    Mady rzeczne próchniczne mają następującą budowę profilu: ^Al”^Al^C~^C^ lub ^Poz;*-^om akumulacyjny A^ ma miąższość do 40 cm i tworzy się przy udziale bogatej roślinności darniowej, olsów i łęgów. Odczyn tych gleb jest zbliżony do obojętnego. W miejscu przejścia poziomu A^C w poziom CG występuje oglejenie właściwe lub pseudooglejenie. Zależnie od składu granulometrycznego są to gleby Lekkie, średnie lub ciężkie. Produktywność mad rzecznych próchnicz-nych jest na ogół wysoka.

c.    Mady rzeczne brunatne, o budowie profilu A₁-(B)C-C Itjb D, powstają w miejscach nieco wyżej położonych, nie podlegających albo rzadziej podlegających krótkotrwałym wylewom. Poziom wód gruntowych w tych glebach ulega znacznym wahaniom w ciągu roku. Poziom próchniczny A₁, miąższości 13-30 cm, przechodzi stopniowo w poziom (B)C. Brunatna barwa poziomu (B)C pochodzi od nagromadzonych związ-