img051 (44)

Martwica woskowa

(necrosis cerea, necrosis hyalinea Zenker)

Zjawiskiem dominującym w martwicy skrzepowej (necrosis coagulativa) jest denaturacja łańcuchów białkowych przy inaktywacji enzymów lizosomal-nych lub braku ich aktywatorów. Spotykamy się z tym w przypadkach niedokrwienia, działania substancji toksycznych lub wirusów.

Wyróżniamy dwa typy martwicy skrzepowej: a) martwica serowata (n.caseosa) i b) martwica woskowa (n.cerea).

W martwicy woskowej obszarem zmian są mięśnie poprzecznie prążkowane. Proces rozpoczyna się zwyrodnieniem woskowym przechodzącym stopniowo w martwicę tkanki. Przyczyną zmian jest długotrwałe niedotlenienie przy równoczesnym zadziałaniu toksyn bakteryjnych.

Uszkodzeniu ulega w pierwszym rzędzie sarkoplazma komórek mięśniowych, wykazując rozpad na połyskliwe bryłki, całkowite zatarcie i homogenizację struktury mikroskopowej. Natomiast sarkolemma, jak również jądra komórkowe pozostają przez długi czas nieuszkodzone i w tym stadium zmiany mogą się jeszcze wycofać. W końcu jądra ulegają pyknozie lub kariolizie, następuje pełna martwica komórek mięśniowych, z których pozostaje tylko sarkolemma. Ze względu na dużą kruchość tkanki i częste pękanie naczyń w obszarze zmiany obserwujemy liczne wynaczynienia krwi.

Makroskopowo mięśnie są suche, kruche, matowe, podobne do wosku, barwy bladoróżowej lub szarożółtej, ostro odgraniczone od okolicznych tkanek.

Martwicę woskową obserwujemy przy niedoborze witaminy E u młodych zwierząt jako tzw. białe mięso, w mioglobinurii i pryszczycy bydła czy nagłej śmierci sercowej świń.

48