64065 img060 (38)

Zawał mięśnia sercowego (infarctus myocardii)

Zawał serca to ognisko martwicy skrzepowej powstałej wskutek nagłego niedokrwienia jego mięśnia. Zawał jest jedną z form choroby niedokrwiennej serca (    morbusischaemicus cordis). Przyczyną zawału może być zakrzep, zator,

skurcz tętnic wieńcowych lub nadmiar amin katecholowych, np. powstałych w stresie. Wyróżnia się zawał podwsierdziowy, pełnościenny lub rozsiany. W mięśniu sercowym powstaje zawsze zawał bezkrwisty, czyli biały (    ischae

micus s. albus).

Zawał wczesny (do 24 h) jest praktycznie nie do rozpoznania gołym okiem. Natomiast w obrazie mikroskopowym obserwuje się wzrost kwasochłonności i falisty przebieg włókien mięśniowych, wydłużenie odległości między prążkami Z, a następnie zatarcie prążkowania i uszkodzenie jąder kardiomiocytów (rozpad, rozpłynięcie się, piknoza). Na obwodzie ogniska zawałowego powstają dwa pasy: zewnętrzny czerwony (przekrwienie oboczne - hyperaemia collałe-ratis) i wewnętrzny żółty (naciek komórkowy, głównie neutrofili). Włókna martwicowe rozpływają się i zostają uprzątnięte przez enzymy proteolityczne neutrofili, co prowadzi do rozmiękania ( mollitio)zawału. Rozmiękaniu towarzyszy proces wytwórczy. Pojawiają się pączkujące naczynia włosowate i zrąb z fibroblastami. Około 10 dnia widoczne są już makrofagi obładowane hemosyderyną, a uprzątanie zmian trwa od 2 do 4 tyg. w zależności od wielkości zawału. Fibroblasty produkują kolagen oraz włókna sprężyste i ognisko zawału po 6-12 tyg. przekształca się w bliznę. W obrębie zawału mogą odkładać się sole wapnia.

Czasem w świetle komory serca tworzy się przyścienny zakrzep, a w przypadku gdy zawał dochodzi do nasierdzia, powstaje zapalenie włóknikowe tej błony. Rozległy zawał może spowodować uwypuklenie ściany i powstanie tętniaka (aneurysma) lub następuje zejście śmiertelne.

66