Okres prepatentny wynosi ok. 2 miesięcy. Jaja, wydostające się z odchodami osoby zarażonej, zawierają b.wczesny zarodek i dopiero po minimum 8 dniach, zwykle 2 do 3 tygodni przebywania w stają się inwazyjne, wobec czego nosiciele nie stanowią bezpośredniego źródła zarażenia dla innych osób.
Kliniczne symptomy askariozy różnią się w zależności od fazy inwazji.Podczas migracji larw przez wątrobę i płuca występują objawy reakcji zapalnej, symptomy \ astmopodobne oraz uszkodzenia płuc \
(plwocina podbarwioną krwią). \
W cięższych przypadkach inwazja może obejmować wyrostek robaczkowy, przewód żółciowy czy trzustkę.
Jelitowa faza inwazji A. lumbricoides jest często czasem występują objawy niespecyficzne np. bóle brzucha, wymioty, obstrukcje; zdarza się też perforacja ściany jelita. Każde stadium rozwojowe glisty może powodowe reakcję alergiczną lub powodować wzrost wrażliwości na inne: pasożytnicze, bakteryjne lub wirusowe infekcje.
U małych dzieci askarioza może być groźna dla życia.
Wykrywanie opiera się na mikroskopowej identyfikacji w rozmazie kału jaj A. lumbricoides oraz wykryciu form dorosłych w kale. Pomocne są metody radiologiczne. W fazie migracji przez płuca larwy A. lumbricoides mogą być także znajdywane w ślinie.
Zapobieganie. Edukacja zdrowotna jest b. ważnym elementem profilaktyki. Konieczna jest wysokia higiena socjalna i osobista. Unikanie bezpośredniego stosowania ludzkich odchodów w produkcji ogrodniczej może zmniejszyć ryzyko zanieczyszczenia warzyw jajami A. lumbricoides. Leczenie osób zarażonych jest konieczne; stanowi ono niezwykle ważny element profilaktyki.
Toxocjrj cdnis, Toxocdfd cjti. -
Morfologia. Dorosłe nicienie mierzące: samice 12-19cm, samce 9-12.7cm dojrzewające w jelicie cienkim psa czy kota, są podobne do glist A. lumbricoides. Jaja, wydostające się z odchodami zwierząt stają się inwazyjne po minimum 5, zwykle 10-15 dniach, zależnie od warunków klimatycznych.
Epidemiologia, rozwój i patogeneza. Nicienie te, pospolite u psów (Toxocara canis) i kotów (Toxocara cali), mogą sporadycznie występować u człowieka, jednak w ludzkim organizmie gatunki te nie osiągają pełnego rozwoja
Stadiom inwazyjnym dla człowieka są jaja Toxocara sp. z larwą wewnątrz.
INy i koty, trzymane w domach, oraz gleba i zanieczyszczone jedzenie, są głównym źródłem toksokarozy u ludzi; zarażenie następuje drogą pokarmową, timr.misja - ręce - usta. Małe dzieci są częściej zarażone niż dorośli z powodu ich *.i i:.lego kontaktu ze zwierzętami i niewyrobionych nawyków higienicznych.
|'o wyjściu z otoczek jajowych larwy migrują z jelita drogą krwi do różnych ludzkich organów; mogą lokować się w wątrobie, płucach lub oku, powodując objawy, znane jako larwa wędrująca trzewna “larva migrans visceralis”, między innymi powiększenie wątroby, eosinofilię do 50%, hyperagammaglobulinemię. Jeżeli larwa umiejscawia się w oku (ocular larva migrans), może je poważnie uszkadzać, a nawet powodować ślepotę.
Wykrywanie jest trudne. Polecane są techniki serologiczne.
Zapobieganie. Konieczne jest regularne odrobaczanie domowych psów i kotów oraz chronienie dzieci przed zarażonymi zwierzętami, które mogą przenosić jaja Toxocara na sierści.
Enterobius venvicukns - Owsik ludzki j~
Morfologia. Dorosłe formy tych nicieni są małe: samice osiągają 8 - 13mm, samce 2 - 5mm. Przezroczyste jaja jednostronnie spłaszczone mierzą 55 x 25pm; mogą one zawierać zarodek lub rozwiniętą larwę.
także może następować
Epidemiologia, rozwój i patogeneza. Ten kosmopolityczny, rozprzestrzeniony szeroko w świecie monokseniczny pasożyt człowieka jest jednym z najczęstszych nicieni, występujących u dzieci w wieku szkolnym. Dorosłe robaki umiejscawiają się w jelicie grubym. Dojrzałe sumice wywędrowują przez odbyt, zwykle w późnych godzinach wieczornych, i składająjaja w fałdach okolicy perianalnej; w jajach z zarodka, w ciągu 4-8 godzin rozwija się larwa, zatem stają się inwazyjne w trakcie tej samej nocy, podczas której zostały złożone.
Źródłem inwazjii E. wrmicularis są zarażeni ludzie, głównie dzieci, bielizna pościelowa, ręczniki, zabawki, zanieczyszczone jajami owsika.
I )roga zarażenia jest w zasadzie “per os T wrmicularis może być przenoszony bezpośrednio przez ręce: inwazja człowiek-człowiek; dorażanic się osób już zarażonych - auto-egzoinwazja.
39