img079 (31)

Preparaty z grubej kropli są także przydatne do rozpoznawania mikrofiiarii Loa loa, Wuchereria bancrofti, Onchocerca volvulus.

Przy wyborze pory pobierania krwi należy pamiętać o periodyczności występowania larw tych pasożytów we krwi obwodowej osoby zarażonej. Barwienie takiego rozmazu najlepiej wykonać przy użyciu hematoksyliny, wówczas bowiem ujawniają się pewne cechy specyficzne (np. szczegóły budowy pochewki larw), pozwalające na określenie gatunku.

Metody zagęszczania pasożytów znajdujących się we krwi

Wykrywanie pasożytów we krwi wymaga stosowania metody zagęszczającej równolegle z poprzednio opisanymi.

Zagęszczanie może być dokonywane przez :

-    sączenie krwi przez filtry membranowe -

w ten sposób wykrywa się mikrofilarie Loa loa, Wuchereria bancrofti, Onchocerca volvulus;

-    wirowanie z zastosowaniem metody formalinowej Knotta także jest stosowane do wykrywania mikrofiiarii;

-    sączenie przez kolumienki celulozowe z użyciem roztworu PBS z dodatkiem glukozy -

metoda ta jest przydatna do wykrywania pasożytów z rodzaju Trypanosoma.

Oprócz wyżej wymienionych metod krew stanowi cenny materiał do izolacji szczepów pasożytów, ułatwiającej ich rozpoznanie.

Hodowla in vitro

Hodowla na różnego rodzaju sztucznych podłożach jest stosowana przy wykrywaniu trypanosom (dla form epimastigota), rzadziej leishmanii.

Inokulacja zwierząt laboratoryjnych

Namnożenie pasożytów przez dootrzewnowe wstrzyknięcie krwi chorego wrażliwym laboratoryjnym zwierzętom (myszom, szczurom, chomikom i królikom) jest metodą, stosowaną dla ułatwienia rozpoznania zarażenia pasożytami z rodzaju Trypanosoma i Leishmania, a także Babesia.

Metoda ta bywa stosowana do diagnozowania zarażenia T. gondii: w przypadku podejrzenia zarażenia się kobiety ciężarnej i zagrożenia płodu toksoplazmozą wrodzoną, możliwe jest izolowanie troficznych form pasożyta z krwi pępowinowej.

Badanie krwi metodami pośrednimi

Krew stanowi bardzo ważny materiał do badań metodami pośrednimi. Podstawowe metody wykonywania badań serologicznych są takie same jak przy niepasożytniczych chorobach, jednak przy pobieraniu krwi jest konieczne uwzględnienie specyficznego przebiegu określonej inwazji pasożytniczej.

Nalepy przy tym pamiętać, że kształtowanie się reakcji odpornościowych w i horobie pasożytniczej przebiega zwykle w organizmie człowieka w sposób hardziej skomplikowany niż to ma miejsce w chorobach wywoływanych przez patogeny bakteryjne czy wirusowe. Z tego względu proces ten jest trudniejszy do kontroli i analizy.

Specyficzne metody serologiczne stosowane są przy podejrzeniu parazytoz, których zdiagnozowanie przy użyciu metod bezpośrednich jest trudne lub uuuiożliwe. Dotyczy to pasożytów, bytujących w różnych tkankach i narządach ■ /łowicka np. w diagnostyce toksoplazmozy właśnie immunologiczne odczyny mu|.| największe znaczenie. Obecnie coraz częściej wykonywane są badania przy użyciu metod immunoenzymatycznych (ELISA, MEIA, Vidax Toxo IgM),o Imidzo wysokiej czułości i swoistości, pozwalające na oznaczanie klasy I u /cci wciął.

Czynniki wpływające na zarażanie się człowieka pasożytami

Dane uzyskane w wyniku parazytologicznych badań diagnostycznych mają /n iadnicze znaczenie dla oceny rozprzestrzeniania się poszczególnych gatunków pasożytów w różnych ludzkich populacjach.

W szerzeniu się chorób pasożytniczych istotną rolę odgrywa cały szereg i /ynników, składających się na proces epidemiczny:

I) szeroko pojęte czynniki i oddziaływania środowiska zewnętrznego;

}) cechy ogniwa pasożytniczego: morfo- fizjologiczne i biologiczne właściwości pasożytniczych patogenów;

I) cechy ogniwa żywicielskiego: stan ludzkiego organizmu w momencie ekspozycji.

Rozprzestrzenianie się i utrzymywanie zarażeń pasożytniczych w różnych ludzkich populacjach zależy od wielu czynników.

Należy tu zwrócić uwagę przede wszystkim na: aktywne źródła zarażania się pasożytami, drogi i wrota wnikania pasożytów,

cechy morfologii i biologii inwazyjnych dla człowieka stadiów rozwojowych pasożytów,

sposoby uwalniania się pasożytów z organizmu człowieka, decydujące o rozprzestrzenianiu się danych pasożytów w ekosystemie, transmisję pasożytów czyli drogi ich przenoszenia się do kolejnych żywicieli, w tym za pomocą wektorów biologicznych i mechanicznych, toczenie osób zarażonych pasożytami,

podejmowanie działań zapobiegawczych, stosownych dla różnych układów pasożyt - żywiciel.

77