wydzielania wewnętrznego). Pomiar centralnego ciśnienia żylnego i/lub ciśnienia zaklinowania w tętnicy płucnej jest metodą inwazyjną, którą stosuje się w specjalnych przypadkach.
W badaniu przedmiotowym oceniamy: stan świadomości pacjenta, ciśnienie tętnicze krwi w pozycji leżącej ( i jeśli to możliwe po pionizacji), stan wypełnienia żył szyjnych, stan napięcia powłok skórnych, nawodnienie śluzówek, wielkość wątroby, objaw wątrobowo-szyjny, obecność obrzęków obwodowych.
Wykonujemy badania dodatkowe:
1. Morfologia krwi,
2. Stężenie sodu w surowicy,
3. Stężenie białka całkowitego, mocznika, kreatyniny, potasu we krwi,
4. Analiza moczu z pomiarem ciężaru właściwego moczu,
5. Badania obrazowe w zależności od potrzeby ustalenia przyczyny.
Objawy odwodnienia:
1. Ogólne osłabienie, apatia, śpiączka.
2. Ortostatyczne spadki ciśnienia tętniczego, niskie ciśnienie tętnicze, wstrząs.
3. Zapadnięte żyły szyjne.
4. Zmniejszenie elastyczności skóry.
5. Suchość błon śluzowych jamy ustnej, skóry okolicy pach i pachwin.
Objawy przewodnienia:
1. Zaburzenia świadomości, niepokój, śpiączka.
2. Duszność w pozycji leżącej, prawidłowe lub wysokie ciśnienie tętnicze, obrzęk płuc.
3. Nadmierne wypełnienie żył szyjnych.
4. Obrzęki obwodowe.
5. Powiększenie wątroby.
6. Dodatni objaw wątrobowo-szyjny.
Obraz kliniczny oraz wybór leczenia zależy od wielkości niedoboru lub nadmiaru płynu pozakomórkowego, czasu jego powstania oraz przyczyny wywołującej.
Odwodnienie i przewodnienie dzielimy w zależności od stężenia sodu w surowicy (a tym samym od os molarności) na:
izotoniczne, hipotoniczne, hipertoniczne.
Podział ten jest istotny ze względu na wybór leczenia przyczynowego i objawowego.
Odwodnienie izotoniczne charakteryzują:
Normonatriemia = stężenie sodu w surowicy w granicach normy -135-145 mmol/l
Wzrasta Ht (z wyjątkiem stanów pokrwotocznych), poziom białka całkowitego, może wzrosnąć poziom mocznika i kreatyniny we krwi.
Dominują objawy oiigowolemii, czyli spadku objętości krwi krążącej.