Główne przyczyny odwodnienia izotonicznego:
1. Wymioty, biegunki, utrata soków trawiennych przez przetoki,
2. Utrata krwi,
3. Zespół utraty soli przez nerki, nadmierne dawki leków moczopędnych,
4. Niedrożność przewodu pokarmowego, oparzenia.
Leczenie odwodnienia izotonicznego: wlewy izotonicznych płynów (0,9%NaCI, RWE).
W stanach pokrwotocznych przetaczanie krwi lub preparatów krwiopochodnych.
Odwodnienie hipertoniczne charakteryzują:
Hipernatriemia = stężenie sodu w surowicy powyżej 145 mmol/l
Wzrasta Ht lub jest prawidłowy, wzrasta stężenie hemoglobiny, białka całkowitego.
Dominują objawy ze strony OUN, w tym drgawki i gorączka, silne pragnienie u chorych przytomnych, suchość błon śluzowych, prowadząca do zaburzeń połykania. Spadek ciśnienia tętniczego i częstoskurcz występują w odwodnieniu dużego stopnia.
Główne przyczyny odwodnienia hipertonicznego:
1. Niedostateczna podaż wody chorym z brakiem pragnienia, brakiem łaknienia, z zaburzeniami połykania, chorym nieprzytomnym,
2. Podawanie chorym przez zgłębnik roztworów hipertonicznych bez uzupełniania wodą przegotowaną,
3. Utrata wody przez skórę w gorączce, w zlewnych potach, przez płuca, np. na skutek hiperwentylacji,
4. Utrata wody przez nerki w moczówce prostej.
Leczenie odwodnienia hipertonicznego: wlewy 5% Glukozy, czysta woda podawana doustnie.
Odwodnienie hipotoniczne charakteryzują:
Hiponatriemia = stężenie sodu w surowicy poniżej 135 mmol/l
Wzrasta Ht, stężenie hemoglobiny, białka całkowitego, często wzrasta poziom mocznika i kreatyniny. Dominują objawy krążeniowe oraz mózgowe.
Krążeniowe ze względu na spadek objętości krwi - hipotonia ortostatyczna, zawroty głowy, spadek ciśnienia tętniczego, częstoskurcz, zapadnięcie żył szyjnych.
Mózgowe ze względu na obrzęk komórek mózgowych - bóle głowy, splątanie, utrata przytomności, skłonność do drgawek.
Częste objawy towarzyszące: brak pragnienia pomimo odwodnienia, metaliczny posmak w ustach, skurcze mięśni, wymioty, spadek diurezy.