img140 (13)

2.4. Krytyczna ocena i analiza stanu istniejącego

Krytyczna ocena i analiza stosowanych dotychczas metod wykonania badanych prac stanowi następny etap w cyklu badania i usprawnienia metod pracy. Zarejestrowane fakty o przebiegu badanego procesu musza być poddane krytycznej ocenie i analizie. Jej celem jest rzeczowa ocena zebranych faktów o badanym procesie pracy oraz ich uzasadnienie. Skuteczność krytycznej oceny i analizy zależy od stopnia uogólnienia oraz od podejścia przeprowadzającego badania. Można tu sformułować następujące zalecenia:

•    podczas przeprowadzania analizy trzeba unikać podejmowania decyzji z góry,

•    do każdego problemu powinno się podchodzić z różnych punktów widzenia z nastawieniem sceptycznym i krytycznym,

•    trzeba unikać pochopnych sadów,

•    na każdym etapie analizy trzeba pamiętać o ogólnym i szczegółowym celu badania. Należy traktować jako zasadę fakt, że za przedmiot krytycznej oceny i analizy przyjmuje się taki zakres badanego procesu, który można rozpatrywać samodzielnie i dostatecznie dokładnie ze względu na cel badania. Jeżeli wiec badany proces jest prosty, to krytyczną ocenę i analizę przeprowadza się z punktu widzenia całego procesu. Jeżeli natomiast badany proces jest złożony, to celowe jest prowadzenie krytycznej oceny i analizy z punktu widzenia części tego procesu. Sprawa ta ma charakter umowny i decyzje, co przyjąć za przedmiot krytycznej oceny i analizy, są z konieczności arbitralne.

Praktycznie krytycznej ocenie i analizie najczęściej poddaje się podstawowe operacje badanego procesu. Za podstawowe należy uważać te operacje, które mają decydujące znaczenie z punktu widzenia badanego procesu. Najczęściej usprawnienie tych operacji jest wystarczające do osiągnięcia założonego celu badania.

Celem analizy jest:

•    eliminowanie lub redukcja ilości czynności nieproduktywnych,

•    zmniejszenie ilości lub upraszczanie sposobu wykonywania czynności produktywnych.

Istota krytycznej oceny i analizy polega na uzyskaniu odpowiedzi na dwie grupy pytań, rozpatrywanych w aspekcie podstawowych czynników oddziałujących na badany proces. Są to następujące grupy pytań:

1.    Jak jest?

2.    Dlaczego tak jest?