img145 (6)

Zgodnie z kryterium leżącym u podstaw przedstawionego rachunku przewagę uzyskuje projekt, który zapewnia najkrótszy okres zwrotu poniesionych nakładów.

Przyjmuje się bowiem założenie, że im wcześniej zostaną wycofane zainwestowane kapitały, tym mniejsze jest ryzyko towarzyszące inwestycji, a zwolnione w krótszym okresie kapitały można angażować w inne przedsięwzięcia. Jednocześnie z reguły odrzucane są projekty, które nie zapewniają pewnego uznanego za minimalny (graniczny) okresu zwrotności.

Jak z powyższego wynika, przy metodzie okresu zwrotności nakładów inwestycyjnych zasadnicze kryterium stanowi skala płynności finansowej (wycofania wydatkowanych środków).

Ryzyko naruszenia jej rośnie w miarę wydłużania się okresu zwrotności. Maleje bowiem stopień pewności sprawdzenia się założeń przyjmowanych przy kalkulacji nadwyżki finansowej w późniejszych latach.

Metoda zwrotności nakładów inwestycyjnych jest — jak to ilustruje przedstawiony przykład — łatwa do przyswojenia nawet dla osób nie dysponujących wiadomościami z dziedziny finansów. Nie jest również trudna w praktycznym stasowaniu ze względu na prostotę kalkulacji. Te pozytywne cechy nie równoważą jednak jej istotnych, ujemnych cech, które mogą prowadzić do podjęcia nieprawidłowych decyzji.

której zasady kalkulacji przedstawiono w rozdziale 3. Przy metodzie tej porównuje się j nakłady inwestycyjne w ujęciu nominalnym z nominalną wysokością preliminowanych nadwyżek finansowych, które będą osiągane stopniowo w przyszłości — w po- 3 szczególnych latach. Brak jest więc odpowiedzi na podstawowe pytanie, czy żarnie- j rzona inwestycja zapewnia osiągnięcie z góry określonej stopy zyskownośei poniesio- i nych nakładów, a więc czy pokryje ona koszt zaangażowania kapitału w dane \ przedsięwzięcie.

Inaczej mówiąc, metoda okresu zwrotności nakładów inwestycyjnych nie daje ! odpowiedzi na pytanie, czy przedsięwzięcie zapewnia zyskowność, jaką można by j uzyskać na przykład w przypadku innej formy lokaty kapitału (np. w banku). j Powstaje także wątpliwość czy nie korzystniejsze jest dłuższe oczekiwanie na zwrot    <

kapitału wydatkowanego na inwestycje, jeżeli przy takim wyborze zyskowność    j

inwestycji będzie większa, aniżeli przedsięwzięcia zapewniającego wcześniejsze odzyskanie nominalnej kwoty poniesionych wydatków. Tego rodzaju elementy decyzyjne ] mogą być uwzględniane przy posłużeniu się kalkulacją tzw. aktualnej wartości nadwyżki finansowej netto (ang. Net Present Yalue w skrócie NPV).    .

Istotną wadą stasowania metody okresu zwrotności przy wyborze określonego projektu inwestycyjnego jest pomijanie faktu zmiennej wartości pieniądza w czasie,

7.3. AKTUALNA WARTOŚĆ NADWYŻKI FINANSOWEJ NETTO

Metoda ta polega na konfrontacji przewidywanych na realizację inwestycji nakładów z sumą spodziewanych nadwyżek inwestycyjnych, ale po uprzednim sprowadzeniu ich wartości do aktualnego poziomu z uwzględnieniem kosztu zaangażowanego kapitału. Opiera się ona na następujących zasadach:

—    skalkulowane w poszczególnych latach eksploatacji inwestycji nadwyżki flna sowę sprowadza się do aktualnej ich wartości przy pomocy dyskonta,

—    stopę dyskonta przyjmuje się w wysokości reprezentującej oczekiwaną, mir malną stopę zyskowności kapitału, który ma być zaangażowany przy realiza* danego projektu (stopę kosztu kapitału),

—    zdyskontowane kwoty nadwyżek finansowych, których osiągnięcie przewid wano na poszczególne lata, sumuje się oraz porównuje się ich łączną kwo z wielkością niezbędnych nakładów inwestycyjnych, ustalając różnicę,

—    za korzystne uważa sie wszystkie projekty, przy których kwota zdyskontowany* nadwyżek pokrywa co najmniej niezbędne nakłady inwestycyjne, a najwyższe ocer zyskują projekty wykazujące dodatnią różnicę tych dwóch wielkości,

—    warianty, przy których preliminowanie nadwyżki finansowej po ich zdyskoi towaniu nie zapewniają pełnego pokrycia przewidywanych nakładów inwestycy nych, odrzuca się, gdyż nie zapewniają one postulowanej rentowności kapitału, któi trzeba zaangażować w realizację danego projektu.

Stopień pokrycia preliminowanych nakładów inwestycyjnych spodziewanym nadwyżkami finansowymi netto, tj. po ich zdyskontowaniu można ustalić n podstawie następującej formuły:

gdzie:

V — różnica między sumą zdyskontowanych nadwyżek finansowych nett i kalkulowanymi nakładami inwestycyjnymi, d — stopa procentowa obrazująca stopień wymaganej minimalnej zyskowne ści (kosztu kapitału), jaki miałby być zaangażowany w danym przed sięwzięciu (w skali rocznej),

N — kalkulowane w poszczególnych latach nadwyżki finansowe,

I — suma niezbędnych na realizację danego projektu nakładów inwestycyj nych.

Minimalna stopa zyskowności kapitału angażowanego w inwestycji (tj. koszt) kapitału) powinna uwzględniać przede wszystkim co najmniej koszt kapitału 1U rynku pożyczkowym powiększony o odpowiednią marżę ryzyka finansowego, łączą cego się z danym przedsięwzięciem. Jeżeli tak ustalona stopa zyskowności jest niższi od stopy zyskowności majątku osiąganej już przez firmę, to należałoby uwzględnić t\ drugą wielkość, jeśli wartość firmy ma utrzymywać się na dotychczasowym poziomie Podstawowym członem przedstawionej formuły oceny ekonomicznej efektywno ści inwestycji jest rachunek dyskonta, którego dokonywanie ułatwiają odpowiedni* tablice, zawierające współczynniki aktualnej wartości przyszłych płatności (por aneks nr 2). Uwzględniając wykorzystanie tych współczynników, przytoczoni uprzednio formułę można przekształcić następująco:

122