img181 (12)

Elementarne wprowadzenie do techniki sieci neuronowych 175

Rys. 9.12. Końcowy etap samouczenia sieci złożonej z 10 neuronów Górna linijka informuje, ile razy pokazano obiekt ciągu uczącego w obrębie poszczególnych kolejnych ćwiartek - w ciągu całego uczenia oraz (ze względu na dominującą rolę początkowych pokazów) w ciągu pierwszych dziewięciu prezentacji. Na przykład zapis

Pokazy:    1 -* 10(3)    2 -* 12(3)    3 -* 9(1)    4 -* 14(2)

oznacza, że obiekt uczący pojawił się (do tej chwili) dziesięciokrotnie w pierwszej ćwiartce (z tego trzykrotnie wśród 9 pierwszych pokazów), 12 razy w drugiej (w tym 3 razy na początku), 9 razy w trzeciej (w tym raz na początku) i 14 razy w czwartej (w tym 2 razy na początku). Obserwowanie skutków pojawiających się (losowo) asymetrii, polegających na częstszym prezentowaniu obiektów z pewnej ustalonej ćwiartki (asymetrii ogólnej a także dotyczącej obiektów pokazywanych na początku uczenia) -daje bardzo ciekawy materiał do przemyśleń.

Niższa linijka tekstu informuje, ile neuronów znajduje się w danej chwili w poszczególnych ćwiartkach. Taka informacja jest szczególnie przydatna, gdy neuronów jest dużo i trudno z rzutu oka oszacować, ile z nich jest w jakiej okolicy, a także wtedy, gdy tworzące się w trakcie uczenia skupisko neuronów w pobliżu punktów powtarzalnego występowania obiektów ciągu uczącego - powoduje ich wzajemne przesłanianie się i utrudnia ocenę sytuacji. Potem możesz zobaczyć, jak zachowują się większe sieci, złożone z kilkuset (maksymalnie do 1000) neuronów. Naprawdę warto to zobaczyć, jak równocześnie uczy się - na przykład - 700 neuronów! (Rys. 9.13 i 9.14). Program sam generuje początkowy rozkład wag dla wszystkich neuronów (na wolniejszym komputerze przy dużej liczbie neuronów może