img264 (7)

Połączenie trzech samogłosek w jednej sylabie (dwie niezgłoskotwór-cze) nazywa się trójgłoską lub tryftongiem (hiszp. tńptongó).

Ośrodkami dyftongów i tryftongów są w języku hiszpańskim tzw. samogłoski mocne (hiszp. vocales fuertes): niska samogłoska [a] i średnie [e], [o]. Elementami niezgłoskotwórczymi są natomiast samogłoski słabe (hiszp. vocales debiles), wysokie [i], [u],

W języku hiszpańskim wyróżnia się 14 dyftongów składających się z 2 grup: dwugłosek wstępującycli (hiszp. diptongos crecientes) i zstępujących (hiszp. decrecientes).

W dyftongach wstępujących samogłoski zgłoskotwórcze [a], [e], [o] poprzedzane są przez samogłoski słabe [i], [u] wymawiane jako pólspółgłoski (hiszp. semiconsonantes) 01. [w]. Nazwa półspółgłoska stosowana jest ze względu na to, iż artykulacja [j] i [w] podobna jest do artykulacji dźwięcznych spółgłosek szczelinowych..

W języku hiszpańskim istnieje 8 dyftongów wstępujących:

1)    [j] -f samogłoska:

ia [ja] Mariano [marjano], amplia [amplja] ie [je] mierno [mjento], tiempo [tjempo] io [jo] limpio [limpjo], comió [komjó] iu [ju] triunfo [trjunjfo], diuretico [djuretiko]

Ta ostatnia dwugłoska występuje bardzo rzadko i wykazuje tendencję do tzw. rozziewu: di-urno zamiast diur-no.

2)    [w] + samogłoska: .

ua [wa] guapo [gwapo], citando [kwando] ue [we] vuelo [bwelo], muerte [mwerte] uo [wo] vacuo [bakwo], fatuo [fatwo] ui [wi] fui [fwi], cuita [kwita]

W dyftongach zstępujących pierwszym elementem są samogłoski zgłoskotwórcze [a], [e], [o], a drugim — słabe [i], [u] wymawiane jako. pólsainogłoski (hiszp. semivocales) [i], [u],

W języku hiszpańskim istnieje 6 dwugłosek zstępujących:

1)    samogłoska + [i]:

ai [ai] baile [bajle], aire [aire] ei(y) [ej] peine [pejne], ley [lei] oi(j') [oj] lioy [ój], boirta [bójna]

2)    samogłoska + [u]:

au [ay] paula [pauta], aula [aula] eu [ey] neutro [neutro] ou [oy] lo unió [lounjó]

2ń

Ostatnia dwugłoska występuje tylko w łączeniach międzywyra-zowych.

Przy wymowie dyftongów należy zwracać uwagę na to, żeby nie akcentować samogłoski słabej i nie wymawiać półspółgłoski [w] jako pełnej spółgłoski. Niebezpieczeństwo interferencji fonetycznej istnieje zwłaszcza w przypadku wyrazów typu guardia [gwarója], Padua [paówa]. W wyrazach tych wymawiane jest w języku polskim właśnie wargowo-zębowe [w].

Oprócz 14 dwógłosek w języku hiszpańskim istnieją 4 tryftongi składające się z [j] lub [w] + [a] lub [e] + [i]: iai [jaj] confiais [korrjfjajs] iei [jej] confieis [korrjfjejs]

uai(j>) [waj] averiguais [aBeriYwais], Uruguay [uruYwaj] uei(y) [wej] buey [bwej]

Trójgłoski występują w języku hiszpańskim bardzo rzadko.

Pod względem fonologicznym półsamogłoski i półspółgłoski są alofonami fonemów /i/ i /u/:

fonem    ałofon

... _____[j]    półspółgłoska

' '    [i]    półsamogłoska

. .    —- [w] półspółgłoska

^/     [u]    półsamogłoska

Aczkolwiek wymienione alofony nie pełnią funkcji zgłoskotwór-czej, fonetyka eksperymentalna zalicza je do samogłosek z uwagi na otwarty charakter artykulacji (brak zwarć i szczelin w środkowej płaszczyźnie toru ustno-gardłowego).

Tabela samogłosek hiszpańskich z uwzględnieniem alofonów [j, j, w, y] wygląda zatem następująco:

Sposób artykulacji	Miejsce artykulacji
	przednie anteriores	środkowe cen traleś	tylne posteriores
półspółgłoska semiconsonante	j		w

27